Pomimo tego, że Polska jest członkiem Unii Europejskiej i Rady Europy, nie okazała się odporna na trend kurczącej się przestrzeni dla społeczeństwa obywatelskiego. Co więcej, w przypadku Polski, podobnie jak Węgier, proces ograniczania swobody działania społeczeństwa obywatelskiego wzmocniony jest trwającym kryzysem praworządności. Tekst Małgorzaty Szuleki i Sandry Coliver

Latem 2017 roku policja prowadziła czynności operacyjno-rozpoznawcze wobec protestujących przeciwko niszczeniu sądownictwa. Takie czynności wolno podejmować tylko wobec osób podejrzanych o popełnienie przestępstw. Policjanci przekroczyli uprawnienia i naruszyli wolności obywatelskie – piszą karnistka prof. Monika Płatek i Piotr Niemczyk, ekspert ds. służb

Obserwujemy w Polsce proces podważania wartości wynikających z Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Po 13 latach od zakazu warszawskiej Parady Równości przez Lecha Kaczyńskiego wróciliśmy do dyskusji nad tym, czy takie marsze są dopuszczalne. To godne ubolewania – pisze Adam Bodnar, Rzecznik Praw Obywatelskich

Rok 2020. Obywatel Przemysław Czarnek, były Wojewoda Lubelski, chce zorganizować w stolicy konserwatywną demonstrację. Przeżywa jednak nie lada rozterki, nie wiedząc, czy mu wolno, gdy u władzy są liberałowie. Eureka! Przecież habilitował się z prawa konstytucyjnego. Trzeba sięgnąć po zakurzony egzemplarz Konstytucji!

Dzięki interwencji Rzecznika Praw Obywatelskich sprawa hymnu trafi do SN. „Marsz, marsz uchodźcy, z ziemi włoskiej do Polski, za naszym przewodem łączcie się z narodem” – odśpiewanie hymnu z takimi słowami sąd uznał za wykroczenie i ukarał autora, publicystę i performera Jasia Kapelę grzywną 1 tys. zł.

Przedstawiamy sylwetki setek osób – organizatorek demonstracji, aktywistów ruchów obywatelskich, niepokornych prawników, obrońców przyrody, feministek, walczących z dyskryminacją i uprzedzeniami.

Komisja dyscyplinarna GUS uznała, że podczas kontrmiesięcznicy manifestował poglądy polityczne, wznosząc okrzyki przeciwko rządzącej partii. I że miało to zły wpływ na wizerunek służby cywilnej. „Manifestował przywiązanie do demokratycznych i praworządnych filarów RP, co jest zaletą w przypadku urzędnika służby cywilnej” – argumentuje jego obrońca

Sąd uniewinnił działacza OSA Macieja Bajkowskiego, który odpowiadał za wyświetlenie projektorem hasła na Pałacu Prezydenckim: „Zdradza ojczyznę, kto łamie jej najwyższe prawo”.

Czy parafrazowanie hymnu – w sposób nieordynarny i nieośmieszający – rzeczywiście powinno być uznane za wykroczenie i naruszenie porządku?

Decyzję sądów pierwszej i drugiej instancji w sprawie Jana Kapeli krytykowali prof. Wiktor Osiatyński, prof. Ewa Łętowska, prof. Monika Płatek oraz Dorota Głowacka i Konrad Siemiaszko z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka

Komentarz o doprowadzeniu Władysława Frasyniuka do prokuratury

Zapis zmagań sił społecznych i instytucjonalnych – polskich i zagranicznych  – z agresywnym państwem PiS

Filozof prawa Jerzy Zajadło widzi powody, by w ocenie obywatelskiego nieposłuszeństwa Władysława Frasyniuka zastosować tzw. formułę Radbrucha z 1946 roku

Rola społeczeństwa obywatelskiego nie ogranicza się tylko do bezpośredniego „sprawdzania” poczynań władzy. Ludzie angażujący się w różne inicjatywy, współpracujący nad rozwiązywaniem wspólnych problemów, uczą się demokracji, uczą się polegać na sobie, budują więzi zaufania, nabywają kompetencji obywatelskich.

Czy zachowania radykalne, wręcz faszystowskie, pozostaną na marginesie dyskursu publicznego, czy też zaczną rosnąć w siłę, zależało będzie od reakcji władz państwowych i organów ścigania

Zasada równości przestaje obowiązywać. Wyznawanie poglądów sprzecznych z poglądami władzy wiąże się z represją

Państwo polskie nie zareagowało na czysty, niezawoalowany nawet rasizm, pozwalając, aby haniebne i naruszające prawo hasła, były publicznie prezentowane i wykrzykiwane

Do dyletanckich rozwiązań pozostawionych przez poprzedni rząd, prezydencki projekt o pomocy prawnej dodaje zagrożenie zideologizowania całego systemu oraz uznaniowego rozdawania funduszy publicznych

Rdzeń naszych praw oraz ich gwarancji nie jest już nienaruszony i nie jest szanowny przez władzę