O Archiwum


Udostępnij



Read in English

 

W Archiwum Wiktora Osiatyńskiego dokumentujemy, analizujemy i objaśniamy zmiany w zakresie praworządności w Polsce.

 

Archiwum zostało powołane w 2017 roku jako obywatelskie centrum dokumentacji i analiz oraz społeczność ludzi zaangażowanych w budowanie Polski praworządnej, w której władza działa w granicach prawa, dla dobra publicznego, przestrzegając praw i wolności obywatelskich oraz zobowiązań międzynarodowych.

 

Ambicją Archiwum jest dostarczanie opinii publicznej rzetelnej wiedzy prawniczej oraz wykorzystanie potencjału środowisk prawników-praktyków i prawników-naukowców w debacie obywatelskiej, a także do obrony zasad demokratycznego państwa prawa.

 

Korzystamy z doświadczenia, wiedzy i pracy pro bono najwybitniejszych polskich prawników – w tym byłych sędziów Trybunału Konstytucyjnego, Trybunału Stanu, pierwszą Rzecznik Praw Obywatelskich, uznanych profesorów prawa, doświadczonych sędziów, czołowych adwokatów, a także ludzi młodych, zaangażowanych w obronę praworządności i praw człowieka.

 

To realizacja ideowego testamentu wielkiego konstytucjonalisty i obrońcy praw człowieka, profesora Wiktora Osiatyńskiego. W jego zamyśle miała to być „księga bezprawia” naszych czasów.

 

Mając w pamięci słowa Profesora, rejestrujemy, opisujemy i stopniowo porządkujemy chaos gwałtownych zmian zachodzących po wyborach 2015 r. w prawie i w praktyce stosowania prawa, naruszeń konstytucji i nie wypełniania przez Polskę zobowiązań międzynarodowych.

 

Jak powiedział prof. Mirosław Wyrzykowski, członek Rady Programowej: „Chcemy pokazać, w jakim stopniu Polska jest państwem prawa. Zgodnie z pomysłem Wiktora Osiatyńskiego archiwum ma gromadzić wszystkie materiały związane z konstytucyjnością ustaw i projektów ustaw. Będą tam opisywane przepisy i wydarzenia, które odbiegają od wzorców konstytucyjnych”.

 

Prof. Ewa Łętowska, która również zasiada w Radzie Programowej inicjatywy: „Archiwum nie sprowadza się do bieżącej walki politycznej; jest po to, aby stworzyć w Polsce klimat i narzędzia do rzetelnego patrzenia władzy na ręce”.

 

Mamy nadzieję, że Archiwum będzie nie tylko zasobem dokumentów dotyczących zmian zachodzących w dzisiejszej Polsce, ale też miejscem debaty o przyszłości. Zapraszamy – nie tylko prawników – do włączenia się do tej rozmowy.

 

Archiwum „w budowie”

 

Od grudnia 2017 roku codziennie monitorujemy, analizujemy i wyjaśniamy zmiany dotyczące praworządności w Polsce. Piszemy o zmianach w wymiarze sprawiedliwości, sporze polskiego rządu z Unią Europejską, naciskach i represjach wobec sędziów i prokuratorów. Dajemy też pole do merytorycznej dyskusji o naprawie systemu sprawiedliwości.

 

Opublikowaliśmy do tej pory ponad 1300 artykułów, autorstwa ponad 120 ekspertek i ekspertów, wysłaliśmy przeszło 60 newsletterów oraz zarchiwizowaliśmy ponad pół tysiąca dokumentów (stan na koniec kwietnia 2019 roku).

 

Od września 2018 roku w Alfabecie Buntu prezentujemy gesty protestu oraz sylwetki osób i inicjatyw społeczeństwa obywatelskiego. Do tej pory opublikowaliśmy ponad 250 wpisów.

 

Od marca 2019 roku informujemy o tym, co dzieje się w Polsce również po angielsku – na stronie Rule of Law in Poland. Ten projekt prowadzimy wspólnie z analitykiem Fundacji Obywatelskiego Rozwoju Patrykiem Wachowcem.

 

Organizujemy też otwarte dla publiczności debaty i wykłady z wybitnymi ekspertami z Polski i zagranicy.

 

W ramach Wykładów im. Wiktora Osiatyńskiego w latach 2018-2019 w Warszawie o demokracji, praworządności i prawach człowieka mówili Prof. Bruce Ackerman (Uniwersytet Yale), Prof. Timothy Garton Ash (Uniwersytet Oksfordzki), Prof. Martin Krygier (Uniwersytet Nowej Południowej Walii), Prof. Jan-Werner Müller (Uniwersytet Princeton), Prof. Wojciech Sadurski (Uniwersytet Sydney), Prof. Andras Sajó (Uniwersytet Środkowoeuropejski).

 

 

Wspomóż

 

Projekt Archiwum Osiatyńskiego jest prowadzony przez Fundację Kontroli Obywatelskiej OKO, wydawcę serwisu OKO.press. Start finansowany jest ze środków Fundacji OKO oraz z grantu od Fundacji im. Stefana Batorego, który został przeznaczony na uruchomienie strony internetowej.

 

Dalsza działalność Archiwum jest możliwa dzięki wsparciu darczyńców (tutaj dowiesz się, jak można wesprzeć finansowo Archiwum Osiatyńskiego).

 

Wpłat można dokonywać na konto:

 

Fundacja Ośrodek Kontroli Obywatelskiej “OKO”
Madalińskiego 73/75 lok.1, 02-549 Warszawa, Polska
Bank Millennium
IBAN: PL 82 1160 2202 0000 0003 3325 2237
SWIFT: BIGBPLPW

 

Archiwum im. Wiktora Osiatyńskiego zostało powołane w 2017 roku przez Fundację Ośrodek Kontroli Obywatelskiej „OKO” z siedzibą w Warszawie 02-549, przy ul. Madalińskiego 73/75 lok.1, wpisaną do Krajowego Rejestru Sądowego z numerem KRS 0000620036, REGON 364609880, NIP 5213737081.

 

Aby kontynuować nasze działania, potrzebujemy Twojego wsparcia. Archiwum Osiatyńskiego to projekt obywatelski, finansowany głównie przez dobrowolne datki naszych Darczyńców.

 

Pomóż nam dalej wypełniać ostatnią wolę Wiktora Osiatyńskiego – wesprzyj Archiwum. Dziękujemy za Twoje zaangażowanie!

 

Przesłanie

 

Powołanie Archiwum było jednym z ostatnich projektów prof. Wiktora Osiatyńskiego (1945-2017).

 

W kwietniu 2017 roku mówił:

 

“Ważne jest dokładne monitorowanie, zapisanie i sprawozdanie zachowań ludzi i organów władzy.

 

Bezustannie trzeba przypominać, że władza ma wytyczone prawem pole działania. Trzeba obywatelom, ale także samym ludziom władzy, wskazywać na to, co wykracza poza ten mandat.

 

Ważne jest, żeby prawnicy opisywali każdy czyn i stwierdzali, gdzie nastąpiło naruszenie prawa, a także opisywali, jakie konsekwencje za to grożą – karne, administracyjne, konstytucyjne.

 

Trzeba punktować także te działania władzy, które, choć formalnie legalne, naruszają zasady demokratycznego państwa prawa.

 

Może to wpłynąć na zmianę postaw ludzi władzy, a także na decyzje wyborców.”

 

 

Wysłuchaj przesłania Wiktora Osiatyńskiego nagranego w kwietniu 2017.

 

 

Portret Wiktora Osiatyńskiego autorstwa Jagny Wróblewskiej, Warszawa 2017 © Archiwum Osiatyńskiego.

 

 

Patron

 

Wiktor Osiatyński (1945-2017) najlepiej znany jako konstytucjonalista i obrońca praw człowieka, był również pisarzem, działaczem społecznym, feministą, zwalczającym alkoholizm niepijącym alkoholikiem oraz jednym ze współautorów Konstytucji RP z 1997 roku. Jego publicystyka była oparta na żelaznej logice. Jego audycje radiowe były pełne pasji i serdeczności. Wybitny, uwielbiany pedagog. Wychował pokolenia prawników i działaczy na rzecz praw człowieka.

 

Doktor habilitowany prawa, doktor socjologii, wieloletni pracownik Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, profesor Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego w Budapeszcie (Central European University). Wykładał również w Stanach Zjednoczonych, m.in. na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku, Uniwersytecie Stanforda, Uniwersytecie Harvarda.

 

W latach 90. był szefem Centrum Badań nad Konstytucjonalizmem w Europie Wschodniej w Chicago. Był też doradcą komisji konstytucyjnych Senatu i Zgromadzenia Narodowego podczas prac nad tekstem Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej uchwalonej w 1997 roku, za co został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2011 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi w kształtowaniu zasad demokratycznego państwa prawa i działalność na rzecz umacniania społeczeństwa obywatelskiego”. Był też laureatem nagrody Rzecznika Praw Obywatelskich im. Pawła Włodkowica (2016) za działalność na rzecz praw człowieka, Nagrody za Odważne Myślenie im. Barbary Skargi (2016), Nagrody im. Jerzego Zimowskiego (2011).

 

Współpracował z Helsińską Fundacją Praw Człowieka, był inicjatorem i członkiem rady Programu Spraw Precedensowych, zasiadał w radzie Fundacji im. Bronisława Geremka, jako zagorzały feminista zakładał Partię Kobiet, a jako niepijący od kilkudziesięciu lat alkoholik zainicjował powstanie w Fundacji Batorego programu Komisji Edukacji w Dziedzinie Alkoholizmu. Wydał kilkadziesiąt książek na temat filozofii politycznej, konstytucjonalizmu, praw człowieka, a także historii i doktryn politycznych Stanów Zjednoczonych.

 

Do Zespołu Archiwum należeli: Aleksandra Gieczys-Jurszo, Marcin Kozak, Daniel Flis, Matthew La Fontaine, Maria Pankowska, Rafał Zakrzewski, Dr Michał Ziółkowski.

 

Jako wolontariusz tworzyć Archiwum pomagali: Marcin Borycki, Małgorzata Madej

 

Dziękujemy Małgorzacie Mączce-Pacholak, Paulinie Milewskiej, Joannie Nawrotkiewicz, Maciejowi Pachowi za pomoc w przygotowaniu Archiwum Osiatyńskiego.


Zespół







Rada Programowa









































Najnowsze wpisy