Debaty

O działaniach Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie polskiego Sądu Najwyższego, o KRS i Trybunale Konstytucyjnym oraz przewidywaniach wobec strategii PiS na tegoroczne wybory Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z profesorem Wojciechem Sadurskim.

Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf wystąpiła do rzecznika dyscyplinarnego o „rozważenie” ewentualnych dyscyplinarek dla nowych sędziów SN – Joanny Lemańskiej i Aleksandra Stępkowskiego, współzałożyciela Ordo Iuris. Rzecznik dyscyplinarny ma sprawdzić, czy złamali prawo w związku z wydaniem orzeczenia bez akt w sprawie Waldemara Żurka

„Komisja powinna niezwłocznie złożyć skargę do Trybunału UE na polski system dyscyplinarny dla sędziów: na wszechwładną w nim rolę ministra sprawiedliwości oraz na Izbę Dyscyplinarną SN pochodzącą z wyboru nielegalnej KRS” – apelują polscy eksperci.

„Należy traktować wszelkie ograniczenia wolności zgromadzeń za wyjątkowe i podlegające szczególnie wnikliwej kontroli ze strony państwa” – uzasadniała umorzenie sędzia. – „Głównym zamiarem obwinionych była chęć wyrażenia poglądów i niezadowolenia ze zmian w sądownictwie i działalności KRS, a dopiero w następstwie możliwość utrudnienia ruchu”.

54 rekomendacje I Kongresu Praw Obywatelskich to lista zadań do wykonania dla Rzecznika Praw Obywatelskich i społeczeństwa obywatelskiego. Konkretne rekomendacje Kongresu dotyczą potrzeby rozbudzania świadomości konstytucyjnej obywateli. Związane jest to z aktualnym kryzysem ustrojowym i zaburzeniami ładu konstytucyjnego w kraju, a co za tym idzie, rosnącym zamętem i niepewnością co do roli i kompetencji niektórych organów państwa. „Zahamowanie i odwrócenie tej tendencji zależy w głównej mierze od aktywności społeczeństwa obywatelskiego. Od tego, czy na co dzień obywatele będą dostrzegać zagrożenia, utożsamiać się z wartościami konstytucyjnymi oraz czy w relacjach z władzą będą potrafili bronić swoich konstytucyjnych praw i wolności” – uważa RPO

Kilka dni temu Rada UE ostatecznie zaaprobowała nowy Program Obywateli, Równości, Praw i Wartości (PPW), który ma wspierać prodemokratyczne działania Europejczyków. Na akceptację Rady czeka natomiast ciągle druga uchwała Europarlamentu o uzależnieniu dostępu do unijnych funduszy od stanu praworządności w państwach członkowskich.

We wtorek 19 marca odbyła się rozprawa Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie pytań prejudycjalnych Sądu Najwyższego o status nowej KRS i Izby Dyscyplinarnej SN. Zamiast przedstawiciela MSZ polski rząd reprezentował de facto prokurator – wysłannik Zbigniewa Ziobry. Chciał wyłączyć z rozprawy… samego prezesa TSUE za „brak bezstronności”

TSUE bada pytania prejudycjalne Sądu Najwyższego, m.in. co do zdolności nowej Krajowej Rady Sądownictwa do wykonywania konstytucyjnego zadania stania na straży niezależności sądów. Rzecznik Praw Obywatelskich przyłączył się do postępowania przed NSA z odwołania jednego z sędziów nie zgłoszonych przez KRS do powołania do SN. Sędzia ten został pozbawiony prawa do sądu, a nową KRS wyłoniono niezgodnie z Konstytucją i prawem europejskim – podkreśla Rzecznik

Ruszył nowy anglojęzyczny portal z informacjami o praworządności w Polsce, Rule of Law in Poland. Będzie wyjaśniać zmiany w Trybunale Konstytucyjnym, KRS sądach i Prokuraturze, informować o naciskach i represjach wobec sędziów i prokuratorów. W zespole są prawnicy, dziennikarze i analitycy, którzy na co dzień piszą i komentują także dla OKO.press i Archiwum Osiatyńskiego.

Dzisiaj Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej rozpatruje pytania prejudycjalne Sądu Najwyższego dotyczące pisowskiej reformy sądownictwa. Orzeczenie TSUE może rozbroić nową Izbę Dyscyplinarną utworzoną w SN, a także upolitycznioną Krajową Radę Sądownictwa. „Czy Izba Dyscyplinarna jest sądem niezależnym w myśl przepisów unijnych, skoro pomogła ją obsadzić KRS niedająca rękojmi niezależności od rządu i Sejmu?” – zapytali sędziowie.

Rzecznik Praw Dziecka Mikołaj Pawlak chciał, by Rzecznik Praw Obywatelskich odniósł się do podpisanej przez prezydenta Warszawy „Deklaracji LGBT+”, która zdaniem Pawlaka narusza polską Konstytucję. Dziś Adam Bodnar odpowiedział: Konstytucja nie może gwarantować i nie gwarantuje, że wiedza przekazywana w szkole będzie zgodna z przekonaniami rodziców

Rok 2018 przyniósł rekordowy wzrost liczby spraw niezałatwionych i długotrwałych. – Tzw. reforma prokuratury, której PiS dokonał w marcu 2016 r., nie usprawniła jej pracy, lecz wręcz doprowadziła do niewydolności – ocenia jeden z warszawskich śledczych.

Będziemy dostarczać aktualnych, rzetelnych informacji i analiz na temat ataku na rządy prawa w Polsce – po angielsku

Nie wiem, czyj i jakiej treści wniosek Pani sędzia miała na myśli, ale korzystając z tego, że orzeczenie nie zostało wydane chciałbym niniejszym wystąpić ze swoim wnioskiem: sprawę należy przenieść do rozpoznania przez pełny skład sędziów Trybunału na rozprawie, nie zaś przez skład pięciu sędziów na posiedzeniu niejawnym – pisze prof. Stanisław Biernat

„Nie mam wątpliwości, że może chodzić o wyeliminowanie niepokornych sędziów. To droga do rozwalenia wymiaru sprawiedliwości i podporządkowania go władzy. Ludzie powinni się bać się takich sądów, ich sprawy nie będą rozstrzygane niezależnie. Obywatel będzie bez szans” – prof. Zbigniew Ćwiąkalski ocenia kolejny projekt reformy Ziobry w sądach

12 marca Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał wyrok w sprawie Guðmundur Andri Ástráðsson przeciwko Islandii, dotyczącej zarzutu naruszenia art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (prawo do sądu) wskutek wydania wyroku skazującego przez nieprawidłowo powołanego sędziego. Orzeczenie to wydaje się bardzo interesujące w kontekście Polski – także przecież i w naszym kraju status sędziów Trybunału Konstytucyjnego czy nowo utworzonych izb Sądu Najwyższego bywa kwestionowany.

Czy przyzwoity człowiek stosuje artykuł 212 Kodeksu Karnego? Czy nowoczesne społeczeństwo może przetrwać bez takiej obrony przed destrukcyjnymi pomówieniami? Jak bronić wolność słowa – nie narażając jednocześnie demokracji na niszczące ataki fake newsów rozprzestrzenianych w internecie? W dyskusji zorganizowanej w Biurze RPO jej uczestnicy zaproponowali kilka konkretnych zmian przepisu, który dziś pozwala ukarać dziennikarza więzieniem za słowo. Podsumował je na zakończenie Adam Bodnar w pięciu punktach.

Stołeczni sędziowie negatywnie ocenili pracę prezes Sądu Okręgowego w Warszawie z nominacji ministra Ziobry. Nie udzielili jej wotum zaufania, bo nie zgadzają się na pogłębiający się w sądzie chaos. Głosy sprzeciwu wobec „dobrej zmiany” w wymiarze sprawiedliwości słychać z sądów w całym kraju. Do krytykujących dołączył powściągliwy dotychczas Wrocław.

Trybunał Konstytucyjny znowu przełożył ogłoszenie wyroku ws. zgodności ustawy o KRS z Konstytucją – na 25 marca. Rzecznik Praw Obywatelskich alarmował, że orzeczenie wydane przed 22 marca będzie wadliwe, bo do tego dnia RPO ma czas przystąpić do postępowania. Trybunał Sprawiedliwości orzeknie w sprawie KRS wcześniej niż TK

W związku z publicznym ogłoszeniem rozstrzygnięcia w sprawie dot. sposobu wyboru sędziowskiej części nowej KRS i procedury nominacyjnej na stanowiska sędziowskie w Sądzie Najwyższym, Komitet Obrony Sprawiedliwości postanowił przestawić swoją opinię prawną w sprawie zgodności z Konstytucją RP przepisów wskazanych we wnioskach nowej KRS i grupy senatorów, przygotowaną przez dr Tomasza Zalasińskiego.