Debaty

Obserwatorium Wyborcze stoi na stanowisku, że przepisy te naruszają porządek konstytucyjny na wiele sposobów: negują prawo do ochrony zdrowia i życia, gdyż mają ułatwić przeprowadzenie wyborów w czasie epidemii; wprowadzają dyskryminację między wyborcami; ułatwiają łamanie konstytucyjnych przepisów o stanach nadzwyczajnych; zostały uchwalone przez Sejm z naruszeniem konstytucyjnych przepisów o postępowaniu ustawodawczym.

„To głosowanie odbyło się, gdy obywatele byli pogrążeni we śnie. Obywatele są w strachu, w niepewności, to jest idealny klimat dla pozbawiania ich przysługujących im praw” – mówi OKO.press prof. Ryszard Piotrowski, konstytucjonalista z UW. „To zamach na wybory prezydenckie. Rzetelnych wyborów wymaga od nas prawo międzynarodowe”

„Prawo do głosowania korespondencyjnego ma charakter niepełny i teoretyczny. Wiele osób może zostać poddanych kwarantannie na mniej niż 5 dni przed wyborami, co sprawi, że stracą one prawo do głosowania. Wybory nie będą powszechne” – pisze Helsińska Fundacja Praw Człowieka na temat zmian w kodeksie wyborczym, które PiS nocą przepchnął w Sejmie

Prezydenci miast alarmują rząd, że z powodu epidemii COVID-19 nie będą w stanie przygotować się do organizacji wyborów prezydenckich w maju. PiS jeśli się uprze będzie mógł jednak sam zorganizować wybory. Bo w tarczy antykryzysowej znalazł się przepis, który mu to ułatwi

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał 26 marca 2020 r. ważny wyrok w sprawie zainicjowanej pytaniami polskich sądów. Potwierdził w nim niedopuszczalność prowadzenia postępowania dyscyplinarnego wobec sędziego krajowego w związku z wystąpieniem przez niego z pytaniem prejudycjalnym

Państwowa Komisja Wyborcza apeluje do władzy i komitetów wyborczych o porozumienie w sprawie wyborów prezydenckich. PKW ostrzega, że organizując wybory trzeba mieć przede wszystkim na uwadze „zdrowie i życie wyborców, jak i dobro Rzeczpospolitej”. To nie wprost sygnał, że wybory w czasie epidemii nie powinny się odbyć.

Czy podczas ogłoszonego w Polsce stanu epidemii jest możliwe przeprowadzenie wyborów prezydenckich zgodnie ze standardami organizacji wyborów w państwie demokratycznym, przede wszystkim z zasadami demokratycznego państwa prawnego i prawa wyborczego, wyznaczonymi przez Konstytucję RP, a także przez akty prawa międzynarodowego?

Terminowe przeprowadzanie wyborów prezydenckich 2020 wiąże się z problemami różnego rodzaju i wagi. Niniejsze opracowanie wskazuje na ich powiązanie ze strukturą wiekową społeczeństwa polskiego i zróżnicowanym zagrożeniem, związanym z epidemią koronawirusa, dla poszczególnych grup wiekowych. Omawiane problemy to – w kolejności – strona organizacyjna wyborów, niebezpieczeństwa wynikające z samego ich przeprowadzenia oraz możliwe odkształcenia wyniku wyborczego, wynikające ze zmian frekwencji.

Rozprzestrzenianie się epidemii koronawirusa w Polsce nie wstrzymało prac nad przygotowaniem zarządzonych na dzień 10 maja 2020 roku wyborów Prezydenta RP. W ostatnich dniach coraz częściej słychać jednak pytania o możliwość przełożenia wyborów prezydenckich czy wręcz wezwania do ich przełożenia.

Z powodu koronawirusa sądy jeszcze bardziej ograniczą swoją działalność. Nie będzie rozpraw, będą zawieszone ustawowe terminy na składanie pism. Pod płaszczykiem walki z koronawirusem PiS chce też przemycić przepisy dające więcej praw prokuratorom

Trybunał Sprawiedliwości UE z powodów formalnych nie odpowiedział na pytania zadane przez sędziów Igora Tuleyę i Ewę Maciejewską. Za to podkreślił, że nie można stosować represji dyscyplinarnych za pytania do TSUE. Trybunał oceni wkrótce model odpowiedzialności dyscyplinarnej dla sędziów w Polsce w innej sprawie, ze skargi Komisji Europejskiej

Zamiast zlecać robienie testów na obecność koronawirusa, rząd Orbána atakuje migrantów, niezależne media oraz planuje niczym nieograniczone rządzenie za pomocą dekretów. Jeśli parlament przyjmie nadzwyczajną ustawę, wirus autorytaryzmu do cna zniszczy demokrację na Węgrzech

Od środy w całej Polsce obowiązuje zakaz przemieszczania się oraz zakaz spotkań i zebrań. Rozporządzenie ministra zdrowia przewiduje jednak kilka wyjątków. Wyjaśniamy, co i z kim wolno. Ale prof. Tuleja ostrzega, że rozporządzenie jest niekonstytucyjne, bo ogranicza prawa i wolności bez wprowadzenia stanu nadzwyczajnego

Sędziowie z Krakowa apelują do władz, by z powodu epidemii zgodnie z Konstytucją wprowadziły stan nadzwyczajny, który już w praktyce obowiązuje. To zapewni obywatelom prawo do udziału w normalnych wyborach, prawo do sądu, czy do odszkodowania. Z kolei Forum Współpracy Sędziów wzywa sędziów, by nie brali udziału w organizacji wyborów prezydenckich

Jeśli odejdziemy od ściśle słownikowego rozumienia pojęć użytych w Konstytucji i sięgniemy do genezy i celu tych uregulowań, okaże się, że Konstytucja nie wyklucza pracy Sejmu bez jednoczesnej obecności posłów w jednym miejscu.

Nie wolno narażać zdrowia i życia ludzi – prawo przewiduje zresztą za to odpowiedzialność karną. Sąd Najwyższy wskazał już, że w obecnych warunkach kandydaci nie są w stanie zbierać podpisów poparcia. Do tego nie każdy, kto chce, będzie mógł głosować. A zasadą polskich wyborów jest ich powszechność. Część wyborców będzie w kwarantannie, nie każdy będzie w stanie wydobyć zaświadczenie o prawie do głosowania. Nie mamy procedur bezpiecznego głosowania – ani dla wyborców, ani dla komisji wyborczych. Jak PKW wyobraża sobie organizację głosowania np. w szpitalach?

„Teoretycznie można sobie wyobrazić, że osoby, które nie doprowadziły do przełożenia wyborów, ponoszą odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu albo odpowiedzialność karną z przepisu, który mówi o niedopełnieniu czy przekroczeniu obowiązków” – mówi OKO.press były przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej Wojciech Hermeliński

Sąd Najwyższy orzekł, że wbrew decyzji PKW należy zarejestrować komitet Sławomira Grzywy, który z uwagi na epidemię koronawirusem nie dostarczył wymaganych podpisów. SN orzekł tym samym, że zbieranie podpisów w obecnej sytuacji jest nierealne. Sędzia Laskowski: „Możliwość głosowania w planowanym terminie pod znakiem zapytania”

„To jest Etikettenschwindel – szwindel, podmiana etykiety. Przyznam, że nie spodziewałam się aż takiego cynizmu” – komentuje działania rządu prof. Ewa Łętowska. Dlaczego rząd nie wprowadza stanu klęski żywiołowej? Bo to oznaczałoby nie tylko przesunięcie wyborów, ale i przekazanie kompetencji samorządom i otwarcie drogi do odszkodowań od Skarbu Państwa

W ostatnich, trudnych dla wszystkich dniach przedstawiciele rządu uparcie powtarzają, że wybory Prezydenta RP zostaną przeprowadzone zgodnie z obowiązującym kalendarzem wyborczym, tj. 10 maja 2020 r., gdyż sytuacja w kraju na to pozwala. Wielu komentatorów słusznie zwraca uwagę, że fakty temu przeczą: nie tylko pozostajemy w ciągłym strachu o nasze zdrowie i życie, o wydolność polskiej służby zdrowia, o to, co będzie jutro, ale wielu z nas dotykają także prawne ograniczenia, jak np. kwarantanna.