List profesorów prawa do Timmermansa: ustawa o SN powinna być pilnie rozpatrzona przez Trybunał Sprawiedliwości
Profesorowie prawa z całego świata piszą do wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej Fransa Timmermansa
Profesorowie prawa z całego świata piszą do wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej Fransa Timmermansa. Sygnatariuszami są m.in. prof. Wojciech Sadurski, prof. Marcin Matczak i prof. Tomasz Tadeusz Koncewicz, którzy zasiadają w Radzie Archiwum Osiatyńskiego.
Tekst listu w języku polskim
List
do Wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej
Fransa Timmermansa
8 czerwca 2018 roku
Szanowny Panie Wiceprzewodniczący,
Zwracamy się do Pana jako naukowcy zajmujący się prawem, w tym konstytucyjnym, którym szczególnie bliskie są Unia Europejska, demokracja i rządy prawa.
Jesteśmy przekonani, że przyszedł czas, aby unijne instytucje, a zwłaszcza Komisja, powzięły natychmiastowe i zdecydowane kroki, aby odpowiedzieć na niedawne działania polskiego rządu, które sprowadzają się do ataku na rządu prawa w tym kraju. Rząd Prawa i Sprawiedliwości przyjął ustawy dotyczące sądów, Krajowej Rady Sądownictwa i Sądu Najwyższego, które, rozpatrywane łącznie, znacząco podważają niezależność sądownictwa i podporządkowują sądownictwo partii rządzącej.
Wszczęta już procedura w trybie artykułu 7 Traktatu o Unii Europejskiej do tej pory przyniosła jedynie kosmetyczne nowelizacje przyjętych przez rząd w Polsce ustaw. Jesteśmy przekonani, że ustawa o Sądzie Najwyższym powinna pilnie, natychmiastowo stać się przedmiotem procedury w trybie art. 258 i art. 259 Traktatu o UE, aby zwrócić uwagę na naruszenie przepisów zawartych w artykułach 2, 4(3) i 19(1) Traktatu o UE, które pociągnie za sobą wejście w życie ustawy o Sądzie Najwyższym.
Ustawa o Sądzie Najwyższym wchodzi w życie z początkiem lipca i, co jest obecnie planowane, konstytucyjna kadencja znacznej części urzędujących sędziów SN wygaśnie. W połączeniu ze zwiększeniem liczby miejsc w Sądzie Najwyższym oznacza to, że nowa, upolityczniona Krajowa Rada Sądownictwa, wybrana przez partię rządzącą, będzie mogła wyznaczyć większość sędziów Sądu Najwyższego. Uważamy, że stoi to wprost w sprzeczności z praworządnością, którą artykuł 2 Traktatu o UE uznaje za kluczową wartość Unii Europejskiej i podstawowy warunek niezależności sądownictwa, który jest głównym elementem praworządności.
Nakłaniamy Komisję, aby powzięła natychmiastowe, konieczne kroki w celu uruchomienia procedury w trybie art. 258, co umożliwiłoby Trybunałowi Sprawiedliwości, jeśli ustawa o SN nie zostanie zmieniona, orzec co do niej.
Oprócz zagrożenia dla praworządności w Polsce, uważamy, że stawką jest wiarygodność całej Unii Europejskiej i jej przywiązania do praworządności.
Z poważaniem
Wojciech Sadurski, Uniwersytet w Sydney, Uniwersytet Warszawski
Gráinne de Búrca, Uniwersytet w Nowym Jorku
Bruce Ackerman, Uniwersytet Yale
Jan Barcz, Uniwersytet Koźminskiego
Monica Claes, Uniwersytet w Maastricht
Paul Craig, Uniwersytet Oksfordzki
Bruno de Witte, Uniwersytet w Maastricht i Europejski Instytut Uniwersytecki we Florencji
Gábor Halmai, Europejski Instytut Uniwersytecki we Florencji
Ronald Janse, Open University w Heerlen w Holandii
Daniel Kelemen, Uniwersytet Rutgers
Claire Kilpatrick, Europejski Instytut Uniwersytecki we Florencji
Tomasz Tadeusz Koncewicz, Uniwersytet Gdański, Uniwersytet Princeton (LAPA)
Martin Krygier, Uniwersytet Nowej Południowej Walii
Mattias Kumm, WZB Berlin i Uniwersytet w Nowym Jorku
Marcin Matczak, Uniwersytet Warszawski
Vlad Perju, Boston College
Laurent Pech, Uniwersytet Middlesex w Londynie
Kim Lane Scheppele, Uniwersytet w Princeton
Robert Schuetze, Uniwersytet Durham i Kolegium Europejskie w Brugii
Joanne Scott, Europejski Instytut Uniwersytecki we Florencji
Maximilian Steinbeis, Verfassungsblog
Neil Walker, Uniwersytet w Edynburgu
Stephen Weatherill, Uniwersytet Oksfordzki
Zobacz art. 258 Traktatu o TUE
Art. 258:
Jeśli Komisja uzna, że Państwo Członkowskie uchybiło jednemu z zobowiązań, które na nim ciążą na mocy Traktatów, wydaje ona uzasadnioną opinię w tym przedmiocie, po uprzednim umożliwieniu temu Państwu przedstawienia swych uwag.
Jeśli Państwo to nie zastosuje się do opinii w terminie określonym przez Komisję, może ona wnieść sprawę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Tekst listu w języku angielskim
European Commission
8 June, 2018
Dear Vice-President Timmermans,
We write as legal and constitutional scholars who are particularly concerned with the European Union, democracy, and the rule of law.
We believe that the time has come for the EU institutions, and the Commission in particular, to take urgent and decisive steps to respond to recent actions of the Polish government that constitute an assault on the rule of law in that country. The Law and Justice government has adopted laws relating to the courts, the National Council of the Judiciary and the Supreme Court which, when taken together, substantially undermine judicial independence and subordinate the judiciary to the governing party.
The procedure already initiated under Article 7 TEU has thus far brought about only cosmetic amendments to the laws introduced by the government of Poland. We believe that the law on the Supreme Court should be made the subject of urgent and immediate infringement proceedings under Article 258 and Article 279 TFEU to highlight the violation of provisions such as Articles 2, 4(3) and 19(1) of the Treaty on European Union that the law on the Supreme Court would bring about.
If the law on the Supreme Court enters into force in the beginning of July, as is currently planned, a large number of sitting judges of that Court will see their tenure unconstitutionally extinguished. In combination with an increase in the number of seats on the Supreme Court, this means that the newly politicized National Council of the Judiciary, elected by the governing party, will be in a position to appoint a majority of the judges on the Supreme Court. We believe this to be in direct contravention of the rule of law, which is proclaimed as a core value of the EU in Article 2 TEU, and of the fundamental requirement of the independence of the judiciary which is a key component of the rule of law.
We urge the Commission to take the immediate necessary steps to initiate the infringement procedure, with a view to enabling the Court of Justice, in case these laws are not reversed, to rule on the matter.
In addition to the threat to the rule of law in Poland, we believe that the credibility of the European Union as a whole, and its commitment to the rule of law, is at stake.
Yours sincerely,
Wojciech Sadurski, University of Sydney, University of Warsaw
Gráinne de Búrca, New York University
Bruce Ackerman, Yale University (for purposes of institutional identification only)
Jan Barcz, Kozminski University, Warsaw
Monica Claes, Maastricht University
Paul Craig, Oxford University
Bruno de Witte, Maastricht University and European University Institute, Florence
Gábor Halmai, European University Institute, Florence
Ronald Janse, Open University, Heerlen, the Netherlands
Daniel Kelemen, Rutgers University
Claire Kilpatrick, European University Institute, Florence
Tomasz Tadeusz Koncewicz, University of Gdansk; Program in Law and Public Affairs, Princeton University
Martin Krygier, University of New South Wales, Australia
Mattias Kumm, WZB Berlin and New York University
Marcin Matczak, University of Warsaw
Vlad Perju, Boston College
Laurent Pech, Middlesex University London
Kim Lane Scheppele, Princeton University
Robert Schuetze, Durham University and College of Europe, Bruges
Joanne Scott, European University Institute, Florence
Maximilian Steinbeis, Verfassungsblog
Neil Walker, University of Edinburgh
Stephen Weatherill, Oxford University
List można też podpisywać na stronie Verfassungsblog.