Jerzy Zajadło: Widmo von Kirchmanna

Udostępnij

Prof. dr hab., filozof prawa, kierownik Katedry Teorii Filozofii Państwa i Prawa Wydziału Prawa Uniwersytetu Gdańskiego, Laureat nagrody im. Edwarda…

Więcej

„Trzy słowa ustawodawcy i całe biblioteki prawnicze lądują na makulaturze”. Kirchmann w 1847 r. miał na myśli przede wszystkim ograniczony charakter naukowy dogmatyk prawniczych, nie chodziło mu natomiast o filozofię prawa w ogóle. PiS idzie dalej i po uchwalonych zmianach w kodeksie karnym trzeba by dokonać istotnej parafrazy tego słynnego dictum: „Dwa dni pracy polskiego Sejmu i cała europejska kultura prawna legła w gruzach”



Poniższy tekst pochodzi ze strony konstytucyjny.pl gdzie opublikowany został 17 maja 2019 roku. Archiwum Osiatyńskiego dziękuje za możliwość jego przedruku.

 

Szczegółową ocenę przyjętych przez Sejm zmian w prawie karnym z braku wystarczających kompetencji pozostawiam specjalistom. Jako filozofa prawa interesują mnie bardziej pewne towarzyszące tej regulacji generalia, ale te z kolei są tak szokujące, że zapierają dech i uniemożliwiają na razie szerszy komentarz. Tutaj więc tylko jedna krótka refleksja.

 

„Trzy słowa ustawodawcy i całe biblioteki prawnicze lądują na makulaturze” – przez całe lata zmagaliśmy się z tym słynnym powiedzeniem niemieckiego prawnika Juliusa H. v. Kirchmanna z 1847 r. Poradziliśmy sobie z nim, uznając, że są pewne zakorzenione w konstytucji trwałe i uniwersalne wartości, które uniezależniają nas od kapryśnej woli bieżącej i czasami bardzo przypadkowej większości parlamentarnej.

 

Więcej nawet – wymyśliliśmy sądownictwo konstytucyjne, by nie tylko stało na straży tych wartości i ograniczało omnipotencję ustawodawcy, lecz także czuwało na sposobem tworzenia prawa i jego jakością.

 

Dzisiaj sądownictwa konstytucyjnego już wprawdzie praktycznie nie mamy, ale wydawało się, że pozostała nam jeszcze przynajmniej zakumulowana przez wieki europejska kultura prawna. Kirchmann miał na myśli przede wszystkim ograniczony charakter naukowy dogmatyk prawniczych, nie chodziło mu natomiast o filozofię prawa w ogóle.

 

PiS idzie dalej i po uchwalonych zmianach w kodeksie karnym trzeba by dokonać istotnej parafrazy tego słynnego dictum: „Dwa dni pracy polskiego Sejmu i cała europejska kultura prawna legła w gruzach”.

 

Kirchmann prawdopodobnie nie chciałby, by go do tego w ogóle mieszać. Mówiąc swoje słynne słowa miał bowiem na myśli rzeczywiście władzę ustawodawczą, a nie jej pozór bezwolnie i bezrefleksyjnie akceptujący wolę pozakonstytucyjnego tzw. centralnego ośrodka dyspozycji politycznej.

 


 

Podoba Ci się ten artykuł? Zapisz się na newsletter Archiwum Osiatyńskiego. W każdą środę dostaniesz wybór najważniejszych tekstów, a czasem również zaproszenia na wydarzenia.

 


 

W tym tygodniu obchodzimy drugą rocznicę śmierci profesora Wiktora Osiatyńskiego. Przeczytaj jak działa Archiwum Osiatyńskiego i dlaczego potrzebujemy Twojego wsparcia. Udostępnij zbiórkę znajomym i pomóż nam dalej realizować pomysł Profesora! Dołącz do zbiórki na Archiwum Osiatyńskiego https://pomagam.pl/archiwum2019

 

 



Autor


Prof. dr hab., filozof prawa, kierownik Katedry Teorii Filozofii Państwa i Prawa Wydziału Prawa Uniwersytetu Gdańskiego, Laureat nagrody im. Edwarda…


Więcej

Opublikowany

20 maja 2019




Inne głosy w debacie



Inne artykuły tego autora

01.06.2023

Prof. Zajadło: Władze płaczą, że świat nie umie czytać lex Tusk. To przeczytajmy, punkt po punkcie

20.11.2021

Jerzy Zajadło: Pomijanie Konstytucji

03.04.2021

Odwrócony efekt palca Lichockiej

13.11.2020

Prof. Zajadło: Wstydliwe źródła systemu wyboru prezydenta USA

13.09.2020

Jak PiS-owski strażak gasi płomień państwa prawa i co z tego wynika

11.08.2020

Jerzy Zajadło: Czego we współczesnych sporach konstytucyjnych możemy się nauczyć od starożytnych Greków?

04.05.2020

Prof. Zajadło: Bojkot? Przeciwnie – wierność Konstytucji

10.04.2020

Prof. Zajadło: Posłuszny Konstytucji nie mogę wziąć udziału w wyborczym bezprawiu

31.03.2020

Prof. Zajadło demaskuje wygibasy władzy: Nadmiar głupiego prawa gorszy niż brak prawa

04.03.2020

Prof. Zajadło: Trzy grzechy specustawy dotyczącej koronawirusa

08.02.2020

Prof. Zajadło o listach do nowej KRS i Dudzie: Prezydent claudicans

05.02.2020

Prof. Zajadło: Nie ma miejsca na pozorny kompromis w sprawie sądownictwa

07.01.2020

Kto pisał kiedyś o „ingerencji sądów w sprawy Państwa i Partii”? Prof. Zajadło szuka analogii dla działań PiS

17.12.2019

Prof. Zajadło: Oddział szturmowy Ziobry a nazistowska szkoła kilońska

07.12.2019

Prof. Zajadło: Ziobro wszczepi niemiecki implant z XIX wieku

31.10.2019

Prof. Zajadło o Igorze Tulei: nie zapomniał o etosie sędziego, który wyznaczają prawo, prawda i sprawiedliwość

02.08.2019

Prof. Zajadło: Państwo PiS poza granicą kulturową Europy. Siedem grzechów głównych

04.07.2019

Po co PiS-owi konstytucja? Po nic. Woli państwo bez prawdziwej Konstytucji

20.06.2019

Krótka historia pewnego pozwu

20.05.2019

Jerzy Zajadło: Czy projekt ustawy może być deliktem konstytucyjnym? (Rdza na tarczy, kłonica zamiast miecza)



Wesprzyj nas!

Archiwum Osiatyńskiego powstaje dzięki obywatelom i obywatelkom gotowym bronić państwa prawa.


10 
20 
50 
100 
200