Zybertowicz przegrał z opozycjonistami. Musi przeprosić za „agentów przy Okrągłym Stole”
Sąd Okręgowy w Warszawie kazał prof. Andrzejowi Zybertowiczowi przeprosić grupę opozycjonistów i opozycjonistek z PRL za obraźliwe słowa o tym, że „podczas Okrągłego Stołu władza podzieliła się władzą ze swoimi własnymi agentami”. Opozycjoniści: „prawda zwyciężyła”. „Ustami sędziego wypowiedziało się państwo polskie” — komentował mec. Jacek Taylor, prawnik. „To się po prostu nie mieści […]
Sąd Okręgowy w Warszawie kazał prof. Andrzejowi Zybertowiczowi przeprosić grupę opozycjonistów i opozycjonistek z PRL za obraźliwe słowa o tym, że „podczas Okrągłego Stołu władza podzieliła się władzą ze swoimi własnymi agentami”. Opozycjoniści: „prawda zwyciężyła”.
„Ustami sędziego wypowiedziało się państwo polskie” — komentował mec. Jacek Taylor, prawnik. „To się po prostu nie mieści w głowie, co powiedział prof. Zybertowicz”.
Nastrój wśród opozycjonistów i opozycjonistek — których kilkunastoosobowa grupa zebrała się w jednym z warszawskich hoteli w oczekiwaniu na ogłoszenie wyroku — był doskonały.
Niestety, zawiodła technika i nie mogli wysłuchać ogłoszenia wyroku. Na żywo sprawozdawali go inni uczestnicy rozprawy przez telefon.
„Czy mamy powiedzieć, co myślimy o panu Zybertowiczu? Lepiej nie, bo będzie następna rozprawa, tylko w drugą stronę” — mówił po wyroku inny z uczestników.
Sąd: Zybertowicz musi przeprosić
13 października 2020 r. Sąd Okręgowy w Warszawie nakazał przeproszenie grupy 38 opozycjonistów i opozycjonistek obrażonych przez prof. Andrzeja Zybertowicza, doradcę prezydenta Dudy. Zgodnie z wyrokiem sądu prof. Zybertowicz będzie musiał opublikować w „Gazecie Wyborczej” w dziale „Polska” ogłoszenie, w którym przeprosi za obraźliwe słowa:
„Do dzisiaj wielu obserwatorów i komentatorów Okrągłego Stołu nie uświadamia sobie, jak głęboka prawda była w komentarzu Andrzeja Gwiazdy, gdy powiedział – podczas Okrągłego Stołu władza podzieliła się władzą ze swoimi własnymi agentami”.
Zybertowicz powiedział tak 5 lutego 2019 roku, podczas debaty licealistów o Okrągłym Stole. Doradca prezydenta był jednym z jurorów.
Przed sądem bronił się twierdząc, że była to „interpretacja historyczna”. Sąd w wyroku zobowiązuje Zybertowicza do tego, żeby przeprosił i uzasadniając, że co prawda przy Okrągłym Stole byli także agenci, ale nie wszyscy byli agentami i w związku z tym przeprosiny się należą.
„Historia nie wybaczy kłamstwa, oszustwa, łgarstwa. Zwłaszcza wobec ludzi tak zasłużonych, jak ci, którzy siedzieli przy Okrągłym Stole” — mówiła Anna Trzeciakowska, wdowa po Witoldzie Trzeciakowskim, jednym z uczestników Okrągłego Stołu.
Zybertowicz nie zbankrutuje
Sąd wskazywał, że przeprosiny na pierwszych stronach gazet i w telewizji byłoby zbyt dużym obciążeniem dla pozwanego. Najczęściej powodowie wskazywali, że dowiadywali się o sprawie z „Wyborczej”, więc to miejsce wskazał sąd na przeprosiny. Będzie to, według sądu, wystarczające.
Pozwani żądali od Zybertowicza publikacji przeprosin w prasie i mediach społecznościowych oraz wpłaty 50 tys. złotych na WOŚP. Sąd jednak oddalił zadośćuczynienie na cel społeczny, którego domagali się opozycjoniści. Według sądu nie wykazali chęci do mediacji i nie została dostatecznie wykazana krzywda.
„O to chodziło” — komentowali zebrani opozycjoniści. Zebrani klaskali. „Możemy spodziewać się apelacji drugiej strony” — informował prawnik.
Kim są powodowie?
Zybertowicza pozwała grupa 38 uczestników obrad Okrągłego Stołu i ich spadkobierców.
Powodami w sprawie są: Jacek Ambroziak, Ryszard Bugaj, Zbigniew Bujak, Iwo Byczewski, Andrzej Celiński, Jan Dworak, Władysław Frasyniuk, Marcin Geremek [syn prof. Bronisława Geremka], Janusz Grzelak, Aleksander Hall, Elżbieta Jogałła i Magdalena Smoczyńska [córki Jerzego Turowicza], Jan Kofman, Anna Kozłowska-Kalbarczyk [córka Krzysztofa Kozłowskiego], Jacek Kurczewski, Danuta Kuroń (małżonka Jacka Kuronia), Helena Łuczywo, Jacek Moskwa, Janusz Onyszkiewicz, Grażyna Staniszewska, Joanna Staręga-Piasek, Antoni Stawikowski, Jerzy Stępień, Adam Strzembosz, Jarosław J. Szczepański, Jacek Szymanderski, Jacek Taylor, Anna Trzeciakowska [małżonka prof. Witolda Trzeciakowskiego], Andrzej Wielowieyski, Irena Wóycicka, Ludwika Wujec, Jan Jakub Wygnański. Czterech powodów zmarło w trakcie procesu: Marian Kallas, Marcin Król, Jan Lityński i Henryk Wujec.
Zybertowicza nieprzeprosiny
8 marca 2019 roku – 31 dni po wypowiedzi o Okrągłym Stole – Zybertowicz był gościem TVN24 razem z Janiną Jankowską, dziennikarką i uczestniczką obrad Okrągłego Stołu. Odniósł się do swoich słów:
„Tych wszystkich z państwa, którzy w dobrej wierze wzięli udział w tym przedsięwzięciu, którzy nigdy nie byli zamieszani w żadne konszachty ze służbami PRL-u, serdecznie przepraszam za to, że mogliście być urażeni przez moje słowa”.
W swoich przeprosinach postawił jednak pewien warunek. Bezpośrednio do Jankowskiej powiedział: „Tak jak z panią patrzę w oczy, jestem gotowy przeprosić każdego, kto się poczuł urażony. Ale nie w trybie stawiania pod pistoletem pozwów, tysięcy złotych za ogłoszenie. W takim trybie to spotkamy się w sądzie i będziemy liczyli agentów”.
Opozycjoniści poczuli się nieusatysfakcjonowani.
„Kłamać i oczerniać bezkarnie nie wolno” — mówiła po ogłoszeniu wyroku Ludwika Wujec.
Żona broni Zybertowicza
Słowa Zybertowicza wywołały wielką publiczną dyskusję — i falę krytyki wobec doradcy prezydenta. W jego obronie m.in. wystąpiła żona.
„Apeluję do Panów iproszę o pomoc w wezwaniu prokuratury do opamiętania się w nieustającym nękaniu mojego męża procesami sądowymi i szantażowaniu ewentualnym wyrokiem do 3 lat więzienia, wytoczonymi przez władze państwowe w związku z aktywnym uczestnictwem mojego małżonka w obronie Konstytucji i państwa prawa” – napisała w marcu 2019 r. Katarzyna Zybertowicz, żona profesora w liście otwartym. Zwróciła się w nim do Rzecznika Praw Obywatelskich Adama Bodnara jako osoby, która publicznie walczy z mową nienawiści. W liście uznała, że jej mąż padł ofiarą „brutalnego hejtu”.
Adam Bodnar odpowiedział Katarzynie Zybertowicz 6 marca. Podkreślił, że rozwiązywanie sporu pomiędzy Zybertowiczem, a urażonymi jego słowami opozycjonistami z 1989 roku nie leży w jego kompetencji.
Napisał też: „Natomiast z pełnym przekonaniem chciałem poprzeć Pani apel o obniżenie poziomu emocji w debacie i większą troskę o zachowanie wolności słowa”.
