„Niezgodne z prawem obsadzenie składu Sądu Najwyższego”. Prezydent Duda i KRS przyspieszają przejmowanie SN
W środę prezydent odbierze ślubowania od kandydatów na sędziów KRS. Wcześniej KRS zignorowała postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego i skierowała swoje uchwały rekomendujące kandydatów na sędziów SN do prezydenta. "Neguje to zagwarantowaną w Konstytucji zasadę trójpodziału władzy" - ocenia Komitet Obrony Sprawiedliwości
Jak podała stacja RMF FM, w środę 10 października o godzinie 11:00 prezydent Andrzej Duda przyjmie ślubowanie od nowych sędziów Sądu Najwyższego. W ten sposób zatwierdzi działania Krajowej Rady Sądownictwa, która zignorowała postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego. NSA próbował zatrzymać procedurę wyboru sędziów SN.
Już kilka dni temu, 4 października w Oświęcimiu, Andrzej Duda publicznie podpisał się – kolejny raz – pod forsowanymi przez PiS zmianami w sądownictwie. Mówił, że w ten sposób bierze udział w budowaniu „wolnych sądów”, czyli sądów, w których „sędzia jest sługą społeczeństwa, a nie oczekuje, że społeczeństwo będzie mu służyło”.
NSA kontra KRS, KRS kontra NSA
Naczelny Sąd Administracyjny 25 i 27 września wydał siedem postanowień wstrzymujących wykonanie uchwał Krajowej Rady Sądownictwa. W uchwałach tych KRS rekomendowała nowych sędziów do Sądu Najwyższego. Jednak KRS zignorowała postanowienia NSA i skierowała swoje uchwały do prezydenta. Do uzasadnienia tej decyzji dotarł portal „wPolityce”: Rada powołuje się na wprowadzoną w nowelizacji ustawy o KRS „intencję ustawodawcy”. Intencją tą było niedopuszczenie do możliwości zablokowania procedury naboru do SN.
Pod dyktando większości parlamentarnej
Działanie KRS skrytykował m.in. Komitet Obrony Sprawiedliwości KOS, czyli koalicja inicjatyw i organizacji pozarządowych, która monitoruje łamanie praworządności, zwłaszcza naciski na sędziów i przedstawicieli innych zawodów prawniczych.
W ocenie Komitetu KRS:
- podważa orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego,
- neguje konstytucyjną zasadę trójpodziału władzy,
- neguje konstytucyjne prawo kandydatów do Sądu Najwyższego dostępu do służby publicznej na jednakowych zasadach.
„Nowa Krajowa Rada Sądownictwa po raz kolejny działa pod dyktando większości parlamentarnej” – przypomina KOS – „przyspieszając niezgodną z Konstytucją RP i aktami prawa międzynarodowego wymianę sędziów w Sądzie Najwyższym. Przesłanie głowie państwa uchwał z rekomendacjami kandydatów do SN jest smutną konsekwencją upolitycznienia tego organu w początkach bieżącego roku, kiedy to Sejm – wbrew Konstytucji – wybrał w niejawnej procedurze 15 członków nowej KRS.”
Stanowisko Komitetu Obrony Sprawiedliwości KOS
9 października 2018 roku
Opinia KOS (7/2018)
Przekazanie Prezydentowi RP uchwał nowej Krajowej Rady Sądownictwa z rekomendacjami kandydatów do Sądu Najwyższego
Naczelny Sąd Administracyjny – wydając 25 i 27 września 2018 r. siedem postanowień – wstrzymał wykonanie uchwał nowej Krajowej Rady Sądownictwa, w których rekomendowano kandydatów na stanowiska w Sądzie Najwyższym. Uchwały te dotyczą konkursów do Izby Cywilnej, Izby Karnej oraz nowej Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.
Tym samym, nowa KRS oraz Prezydent RP, chcąc podporządkować się orzeczeniom NSA, nie mogą podejmować czynności zmierzających do realizacji tych uchwał. W szczególności, nowa KRS nie może przekazać ich prezydentowi, a głowa państwa nie może następnie odebrać ślubowań sędziowskich od rekomendowanych osób.
Tymczasowa ochrona udzielona kandydatom do Sądu Najwyższego przez NSA trwa do czasu rozpoznania odwołań wniesionych przez osoby, które nie zostały rekomendowane przez nową KRS. Jak wskazał NSA w uzasadnieniu jednego z postanowień: nie powinno ulegać wątpliwości, że wstrzymanie wykonania uchwały […] zapobiegnie powstaniu nieodwracalnej sytuacji, w której nastąpi objęcie urzędu sędziego Sądu Najwyższego.
8 października 2018 r. dziennik „Rzeczpospolita” poinformował, że nowa KRS przekazała wspomniane uchwały Prezydentowi RP. Oznacza to, że głowa państwa w każdej chwili może odebrać ślubowanie od osób rekomendowanych przez nową KRS, co stanowić będzie niezgodną z prawem próbę obsadzenia składu Sądu Najwyższego. Działania nowej KRS przeczą również zapewnieniom jej przewodniczącego, sędziego Leszka Mazura, który chwilę po decyzji sądu administracyjnego ogłosił w prasie, że musimy podporządkować się takiemu postanowieniu NSA.
W opinii Komitetu Obrony Sprawiedliwości – KOS, nowa Krajowa Rada Sądownictwa po raz kolejny działa pod dyktando większości parlamentarnej, przyspieszając niezgodną z Konstytucją i aktami prawa międzynarodowego wymianę sędziów w Sądzie Najwyższym. Przesłanie głowie państwa uchwał z rekomendacjami kandydatów do SN jest smutną konsekwencją upolitycznienia tego organu w początkach bieżącego roku, kiedy to Sejm – wbrew Konstytucji – wybrał w niejawnej procedurze 15 członków nowej KRS.
Komitet Obrony Sprawiedliwości – KOS stanowczo sprzeciwia się działaniu nowej Krajowej Rady Sądownictwa i jej kierownictwa, które w rzeczywistości podważa treść orzeczeń NSA, a przez to jest sprzeczne z zasadą rządów prawa. Nie tylko neguje to zagwarantowaną w Konstytucji zasadę trójpodziału władzy – zignorowanie postanowień NSA narusza również konstytucyjne prawo kandydatów do Sądu Najwyższego dostępu do służby publicznej na jednakowych zasadach. Podobnie, nowa KRS wpisuje się w taktykę polityków i, stosując metodę faktów dokonanych, próbuje kwestionować skuteczność trwających postępowań dotyczących naruszenia zasad państwa prawa prowadzonych przez Trybunał Sprawiedliwości UE.
Partnerzy KOS:
Stowarzyszenie im. Prof. Zbigniewa Hołdy
Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia”
Stowarzyszenie Sędziów „THEMIS”
Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex Super Omnia”
Inicjatywa Obywatelska „Wolne Sądy”
Helsińska Fundacja Praw Człowieka
Instytut Prawa i Społeczeństwa INPRIS
Archiwum Osiatyńskiego
Amnesty International
Forum Obywatelskiego Rozwoju – FOR
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Sędziów Sądów Administracyjnych
Forum Współpracy Sędziów
Postanowienia NSA
postanowienie NSA z dnia 25 września 2018 r. sygn. akt II GW 21/18
postanowienie NSA z dnia 25 września 2018 r. sygn. akt II GW 22/18
postanowienie NSA z dnia 25 września 2018 r. sygn. akt II GW 23/18
postanowienie NSA z dnia 25 września 2018 r. sygn. akt II GW 24/18
postanowienie NSA z dnia 27 września 2018 r. sygn. akt II GW 26/18
postanowienie NSA z dnia 27 września 2018 r. sygn. akt II GW 27/18
postanowienie NSA z dnia 27 września 2018 r. sygn. akt II GW 28/18
Lista kandydatów wybranych przez członków KRS na urząd sędziego SN
Do nowej Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego:
1. Antoni Tadeusz Bojańczyk,
2. Leszek Bosek,
3. Dariusz Czajkowski,
4. Paweł Czubik,
5. Tomasz Demendecki,
6. Marek Zbigniew Dobrowolski,
7. Paweł Sławomir Księżak,
8. Joanna Bożena Lemańska,
9. Marcin Łochowski,
10. Oktawian Dariusz Nawrot,
11. Janusz Dariusz Niczyporuk,
12. Adam Janusz Redzik,
13. Mirosław Sadowski,
14. Marek Marian Siwek,
15. Ewa Leokadia Stefańska,
16. Aleksander Bogusław Stępkowski,
17. Maria Agnieszka Szczepaniec,
18. Krzysztof Andrzej Wiak,
19. Jacek Widło,
20. Grzegorz Marian Żmij.
Do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego:
1. Jacek Piotr Grela,
2. Beata Maria Janiszewska,
3. Marcin Krzysztof Krajewski,
4. Małgorzata Manowska,
5. Joanna Teresa Misztal-Konecka,
6. Tomasz Szanciło,
7. Kamil Michał Zaradkiewicz
Do Izby Karnej Sądu Najwyższego:
1. Wojciech Sych