Prezes Trybunału Konstytucyjnego Julia Przyłębska 22 stycznia 2020 wydała oświadczenie o zawieszeniu zaplanowanego na czwartek 23 stycznia posiedzenia trzech izb SN. Połączone izby, w których zasiadają w większości kadry powołane jeszcze przed „dobrą zmianą”, na wniosek prezes Gersdorf mają na nim ostatecznie rozstrzygnąć, co z sędziami, których rekomendowała na stanowiska nowa Krajowa Rada Sądownictwa. Chodzi o sędziów powołanych do sądów powszechnych, sądów wojskowych i Sądu Najwyższego.

Decyzja ogłoszona przez Przyłębską zapadła wkrótce po tym, gdy do Trybunału trafił wniosek marszałek Sejmu Elżbiety Witek dotyczący „sporu kompetencyjnego” między Sądem Najwyższym a Sejmem.

Mimo to posiedzenie trzech „starych” Izb SN ma się odbyć według planu 23 stycznia 2020 o godz. 10.00.

O wniosku marszałek Witek i domniemanym „sporze” napisaliśmy szerzej w naszym wcześniejszym tekście:

Na oświadczenie prezes TK natychmiast zareagował rzecznik Sądu Najwyższego sędzia Michał Laskowski. W krótkim komunikacie na stronie Sądu rzecznik wskazuje, że taka decyzja Julii Przyłębskiej nie jest zaskakująca. I przywołuje sytuację z lipca 2017, gdzie również miał mieć miejsce spór o kompetencje.

Laskowski przypomina, że Sąd Najwyższy od dwóch i pół roku czeka, aż spór ten zostanie przez TK rozstrzygnięty. Po drugiej stronie – cisza.

„Postanowienie to spotkało się z krytyką osób, które podnosiły, że argument o zaistnieniu sporu kompetencyjnego jest fikcyjny i ma służyć wyłącznie zablokowaniu rozpoznania kasacji w sprawie” – wspomina Michał Laskowski.

TK zawiesza i zapomina

Sprawa dotyczyła ułaskawienia Mariusza Kamińskiego, Macieja Wąsika, Grzegorza Postka i Krzysztofa Brendla. Prezydent postanowił w ich przypadku skorzystać z praw łaski, choć nie zostali jeszcze prawomocnie skazani. W maju 2017 roku SN w siódemkowym składzie orzekł, że Prezydent nie miał do tego prawa.

O sprawie pisaliśmy także w OKO.press.

Od uchwały SN złożono kasację, ale zanim została rozpatrzona, prezes TK poinformowała, że doszło do sporu kompetencyjnego i poprosiła o zawieszenie postępowań. SN zastosował się do jej prośby i czekał na rozstrzygnięcie sporu. Jak podkreśla rzecznik Laskowski – bezskutecznie.

„Od sierpnia 2017 r. Trybunał Konstytucyjny nie zajął się sprawą rzekomego sporu kompetencyjnego. Sąd Najwyższy dwukrotnie, w dniach 26 marca 2019 r. i 16 stycznia 2020 r. zwracał się do Trybunału o udzielenie informacji czy sprawa została rozpoznana, albo czy został wyznaczony termin jej rozpoznania. Z odpowiedzi wynika, że brak jest decyzji w tej sprawie” – pisze sędzia Laskowski.

„Warto przypomnieć sobie te wydarzenia przed oceną zasadności działań podejmowanych w przeddzień posiedzenia trzech Izb SN. Warto uświadomić sobie także, że stosowanie różnych norm prawnych oparte być musi na realnych podstawach, które przynajmniej w istotnym stopniu są uprawdopodobnione” – podkreśla.

Poniżej publikujemy całość oświadczenia rzecznika prasowego SN.

Komunikat Rzecznika Prasowego SN

W nawiązaniu do skierowanego do Trybunału Konstytucyjnego wniosku Marszałek Sejmu RP w sprawie sporu kompetencyjnego oraz pisma Prezes Trybunału Konstytucyjnego skierowanego do Sądu Najwyższego przypominamy, że podobny wniosek złożony został 12 lipca 2017 r. w zawisłej w Sądzie Najwyższym sprawie Mariusza Kamińskiego, Macieja Wąsika, Grzegorza Postka i Krzysztofa Brendla (sygn. III KK 313/16). Prezydent RP ułaskawił te osoby jeszcze przed rozpoznaniem sprawy przez sąd odwoławczy. W sprawie tej Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów rozstrzygał, czy możliwe jest skorzystanie z prawa łaski przed wydaniem prawomocnego orzeczenia skazującego i uznał, że możliwości takiej nie ma a decyzja Prezydenta nie jest skuteczna (sygn. I KZP 4/17).

Prezes Trybunału Konstytucyjnego Julia Przyłębska w piśmie z 18 lipca 2017 roku poinformowała Pierwszego Prezesa SN, że wszczęcie postępowania przed Trybunałem w sprawie rozstrzygnięcia sporu kompetencyjnego powoduje zawieszenie postępowań przed organami, które prowadzą spór kompetencyjny. W dniu 1 sierpnia 2017 roku SN zawiesił postępowanie kasacyjne na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym ze względu na podniesienie argumentu, że w sprawie zaistniał spór kompetencyjny. Zawieszenie trwać miało do czasu rozstrzygnięcia sporu. Postanowienie to spotkało się z krytyką osób, które podnosiły, że argument o zaistnieniu sporu kompetencyjnego jest fikcyjny i ma służyć wyłącznie zablokowaniu rozpoznania kasacji w sprawie. Od sierpnia 2017 r. Trybunał Konstytucyjny nie zajął się sprawą rzekomego sporu kompetencyjnego. Sąd Najwyższy dwukrotnie, w dniach 26 marca 2019 r. i 16 stycznia 2020 r. zwracał się do Trybunału o udzielenie informacji czy sprawa została rozpoznana albo czy został wyznaczony termin jej rozpoznania. Z odpowiedzi wynika, że brak jest decyzji w tej sprawie.

Warto przypomnieć sobie te wydarzenia przed oceną zasadności działań podejmowanych w przeddzień posiedzenia trzech Izb SN. Warto uświadomić sobie także, że stosowanie różnych norm prawnych oparte być musi na realnych podstawach, które przynajmniej w istotnym stopniu są uprawdopodobnione.

Kwestie dotyczące praworządności w Polsce oraz w całej Unii Europejskiej będziemy dalej monitorować oraz wyjaśniać na łamach Archiwum Osiatyńskiego, a także – po angielsku – na stronie Rule of Law in Poland.

Podoba Ci się ten artykuł? Zapisz się na newsletter Archiwum Osiatyńskiego. W każdą środę dostaniesz wybór najważniejszych tekstów, a czasem również zaproszenia na wydarzenia.