Zobacz projekt ustawy o związkach partnerskich

Ustawa symbolicznie rehabilituje związki osób tej samej płci. Zamiast podpisania umowy o zawarciu związku u notariusza, proponuje pełną ceremonię – jak w przypadku ślubu – przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego (art. 5 i 6 ustawy).

Osoby zawierające związek partnerski miałyby, zgodnie z tą ustawą, prawo do:

• dziedziczenia po partnerze – partner lub partnerka są zaliczani do pierwszego kręgu spadkowego tak samo jak małżonkowie (art. 15);
• wspólności majątkowej (art. 12);
• ustanowienia wspólnego nazwiska (art. 5 ust. 8);
• korzystania z mieszkania partnera (art.14);
• przysposobienia – inaczej adopcji – biologicznych dzieci partnera lub partnerki (art. 16).

Ta ostatnia zmiana – zaproponowana w ustawie o związkach partnerskich po raz pierwszy w polskiej historii – pozwoli wyjść z próżni prawnej przynajmniej części z 50 tys. dzieci wychowujących się w rodzinach, które zakładają pary jednopłciowe (dane pochodzą z szacunków Kampanii Przeciw Homofobii z 2011 roku).

Związek partnerski pozwala też na otrzymanie w szpitalu informacji o stanie zdrowia partnera i partnerki, zapewnia prawo do pochówku czy wypłacenia emerytury po zmarłym partnerze.

Ustawa – a dokładnie art. 10 – określa też, że osoby pozostające w związku partnerskim są osobami najbliższymi, a to oznacza, że zyskują szereg uprawnień przysługujących tej definicji. Mają prawo m.in. do:

• odmowy składania zeznań podczas procesu partnera;
• pełnienia roli osoby zastępczej w czynnościach procesowych.

Czym różni się związek partnerski od małżeństwa?

Poza zasięgiem wciąż pozostają ulgi podatkowe przysługujące małżonkom (wspólne rozliczenie deklaracji majątkowej), a także możliwość adopcji dziecka, które nie jest biologicznym dzieckiem jednego z partnerów. Według projektodawców adopcja zewnętrzna powinna być przedmiotem ustawy o równości małżeńskiej.

Inaczej wygląda też kwestia rozwiązania związku partnerskiego i małżeństwa. Do tego pierwszego nie potrzebne będzie orzeczenie sądu o „rozwodzie”. Jeśli partnerzy są zgodni, wystarczy, że złożą oświadczenia woli Kierownikowi Urzędu Stanu Cywilnego. Sąd włączy się w rozwiązanie związku partnerskiego tylko w przypadku braku porozumienia między partnerami lub partnerkami