„My, obywatelki i obywatele oraz organizacje, które od lat bronią prawa Polek i Polaków do niezależnego sądu i utrzymania w Polsce zasad państwa prawa, przedstawiamy opracowaną wspólnie, w uzgodnieniu ze środowiskiem sędziowskim i prokuratorskim (Iustitia, Themis i Lex Super Omnia), listę koniecznych działań zmierzających do wykonania 13 orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału […]
„My, obywatelki i obywatele oraz organizacje, które od lat bronią prawa Polek i Polaków do niezależnego sądu i utrzymania w Polsce zasad państwa prawa, przedstawiamy opracowaną wspólnie, w uzgodnieniu ze środowiskiem sędziowskim i prokuratorskim (Iustitia, Themis i Lex Super Omnia), listę koniecznych działań zmierzających do wykonania 13 orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i wielu innych wyroków Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego i sądów powszechnych oraz rekomendacji europejskich” – piszą autorzy „Porozumienia dla praworządności” ogłoszonego 5 listopada przez budynkiem Sądu Najwyższego w Warszawie.
Pod apelem podpisały się Akcja Demokracja, Komitet Obrony Demokracji, Obywatele RP, Ogólnopolski Strajk Kobiet, Inicjatywa #Wolne Sądy, Kongres Świeckości, nasze Archiwum Osiatyńskiego oraz Stowarzyszenie Adwokackie Defensor Iuris.
Adwokat Michał Wawrykiewicz mówił, że to „Program odbudowy państwa prawa w Polsce, przygotowany przez szerokie środowisko obywatelskie. To zestaw kroków, które są konieczne, aby dokonać restytucji praworządności w Rzeczpospolitej, w tym przez wykonanie wyroków sądów europejskich i polskich. Trzeba zacząć od zmian dotyczących Krajowej Rady Sądownictwa”.
Według sygnatariusz porozumienia, inne konieczne kroki obejmują natychmiastowe przywrócenie do pracy bezprawnie odsuniętych od orzekania sędziów Pawła Juszczyszyna i Igora Tulei, zlikwidowanie Izby Dyscyplinarnej w Sądzie Najwyższym, a także zamrożenie „ustawy kagańcowej”, zgodnie z zabezpieczeniem TSUE z 14 lipca oraz wyrokiem TSUE z 15 lipca 2021 roku.
Dalsze niezbędne kroki to:
- natychmiastowa zmiana ustawy o KRS – usunięcie z funkcji całego składu neoKRS, i powołanie prawdziwej, zgodnej z Konstytucją Krajowej Rady Sądownictwa – strażnika niezależności sądownictwa;
- usunięcie z funkcji neosędziów, którzy zostali wadliwie powołani lub awansowani na wniosek neoKRS oraz ogłoszenie prawidłowych konkursów, aby jak najszybciej obsadzić wakaty w sądach;
- utrzymanie w mocy wyroków neosędziów, jednak z prawem obywateli i wszystkich stron procesów (w których orzekali neosędziowie) do ich wzruszenia w odpowiedniej procedurze;
- utrata funkcji przez wszystkich neosędziów w SN, nie tylko ze względu na wadliwość neoKRS, ale także rażące naruszenia w całej procedurze, w tym wadliwość ogłoszenia samych konkursów; a następnie prawidłowy wybór Pierwszego Prezesa SN – spośród kandydatów wskazanych w uchwale Zgromadzenia Ogólnego Sędziów SN;
- przywrócenie normalnego, niezależnego sądownictwa dyscyplinarnego i uchylenie „ustawy kagańcowej”;
- zmiana składu obecnie działającego bezprawnie Trybunału Konstytucyjnego, poprzez zaprzysiężenie trójki sędziów, którzy od 2015 roku czekają na odebranie przyrzeczenia; prawidłowy wybór Prezesa TK – spośród kandydatów wskazanych w uchwale Zgromadzenia Ogólnego Sędziów TK;
- likwidacja skargi nadzwyczajnej służącej obecnie rządzącym do uchylaniu przez „swoją” izbę SN (Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych) wszystkich niewygodnych politycznie wyroków lub do gnębienia przeciwników;
- zmiana na stanowiskach prezesów sądów, powołanych przez Zbigniewa Ziobro w tzw. trybie faksowym; odpolitycznienie Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury;
- zbudowanie od nowa niezależnej prokuratury; rozdzielenie funkcji Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości;
- rzeczywista reforma wymiaru sprawiedliwości, usprawniająca procedurę cywilną, karną i administracyjną, zwiększająca dostęp do wymiaru sprawiedliwości oraz wprowadzenie nowoczesnego systemu pomocy prawnej z urzędu, urealniającego prawo do sądu.
Do apelu dołączono uzasadnienie wyjaśniającą konieczność podjęcia takich działań.