Skandynawscy sędziowie wzywają swoje rządy do wywierania nacisków na PiS. „Najsilniejszymi możliwymi środkami”
Sędziowie z krajów nordyckich solidaryzują się z sędziami w Polsce. I wzywają swoje rządy do działania, aby wywołać nacisk na rząd Prawa i Sprawiedliwości w Polsce. "Wprowadzane zmiany są poważnym zagrożeniem dla demokracji i podważają zasadę trójpodziału władz, niezależności i odpowiedzialności sądownictwa" - piszą w oświadczeniu
Szefowie stowarzyszeń sędziowskich z Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii, Szwecji, Łotwy i Estonii podczas spotkania w Helsinkach 31 sierpnia 2018 wyrazili najwyższe zaniepokojenie atakami na niezależne sądownictwo w Polsce i wezwali rządy swoich państw, aby te przez kontakty z polskimi władzami oraz poprzez kontakty międzynarodowe, natychmiastowo podjęli wszelkie możliwe działania.
Na spotkaniu sytuację w Polsce referowali przedstawiciele Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”.
W przyjętej w Helsinkach uchwale, skandynawscy* sędziowie podkreślili, że mają świadomość, iż ingerencja polityków w wymiar sprawiedliwości w Polsce zaczęła się już w 2016 roku.
Przypomnieli, że jej początkiem była zmiana w organizacji Prokuratury, brak nominacji wybranych członków Trybunału Konstytucyjnego, a także późniejsze arbitralne dymisje ponad 150 prezesów i wiceprezesów sądów w Polsce.
Skandynawscy sędziowie skrytykowali zmiany dotyczące przechodzenia w stan spoczynku sędziów Sądu Najwyższego, które wymusiły przejście 40 proc. sędziów SN w stan spoczynku, a także niekonstytucyjne skrócenie kadencji Pierwszej Prezes SN Małgorzaty Gersdorf.
Ich zaniepokojenie wzbudziła też zmiana sposobu obsadzania Krajowej Rady Sądownictwa, która dała politykom większą możliwość wpływania na procedurę nominacji sędziowskich.
Sędziowie z Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii, Szwecji, Łotwy i Estonii ocenili, że jest to sprzeczne z choćby minimalnymi standardami europejskimi.
Podsumowali sytuację w Polsce następująco:
„Wprowadzane zmiany są poważnym zagrożeniem dla demokracji i podważają zasadę trójpodziału władz, niezależności i odpowiedzialności sądownictwa”.
Przypomnieli, że niezależne, cieszące się społecznym zaufaniem sądownictwo jest podstawą funkcjonowania wszystkich państw demokratycznych: gwarantem skutecznego przestrzegania praw człowieka oraz podstawą realizacji wartości, jaką jest praworządność.
Uchwałę podpisali:
Kimmo Vanne – Finlandia
Märit Bergendahl – Szwecja
Mikael Sjöberg – Dania
Juris Siliņš – Łotwa,
Wiggo Storhaug Larssen – Norwegia,
Kjartan Bjarni Bjorgvinsson – Islandia,
Indrek Parrest – Estonia.
Tekst uchwały po angielsku:
* W 2017 roku ONZ oficjalnie zmienił status krajów bałtyckich z należących do Europy Wschodniej na należące do Europy Północnej.
