Julia Przyłębska łamie ustawę o TK. Dramatyczny list 7 sędziów Trybunału

Udostępnij

Maria Pankowska - dziennikarka śledcza OKO.press. Pisze m.in. o malwersacjach funduszy europejskich i polityce UE. Absolwentka lingwistyki stosowanej na Uniwersytecie…

Więcej

Siedmioro sędziów Trybunału Konstytucyjnego mówi "stop" działaniom Julii Przyłębskiej. Pełniąca obowiązki Prezes TK bezprawnie steruje składami sędziowskimi tak, by w większości kluczowych spraw orzekali sędziowie wybrani przez PiS. Sygnatariusze listu zarzucają Przyłębskiej łamanie przepisów i konstytucyjnej gwarancji niezależności Trybunału



Siedmioro sędziów Trybunału Konstytucyjnego skierowało 5 grudnia 2018 r. do prezes TK Julii Przyłębskiej pisemne stanowisko, w którym wskazują na rażące błędy w zarządzaniu pracą Trybunału.

 

Przede wszystkim wytykają Przyłębskiej, że łamie przepisy ustawy o organizacji i trybie postępowania przed TK. Przepisy te zobowiązują ją formowania składów sędziowskich według kolejności alfabetycznej.

 

Sygnatariusze listu wskazują, że Przyłębska dobiera sędziów arbitralnie – najchętniej tych, których powołano już za rządów PiS.

 

Rozbieżność między liczbą spraw przydzielanych sędziom „zaufanym” i sędziom „niezależnym” widać najlepiej na przykładzie rozpraw dotyczących pytań o zgodność z konstytucją ustaw i umów międzynarodowych.

 

O nieprawidłowościach w zarządzaniu TK pisaliśmy w OKO.press, omawiając szokujące wyniki raportu Fundacji Batorego i Archiwum Osiatyńskiego:

 

Przeczytaj: Mamy twarde dane: Julia Przyłębska łamie prawo manipulując składami TK

 

To nie pierwszy raz, gdy sędziowie, zaniepokojeni takim stanem rzeczy, postanowili przedstawić prezes Trybunału swoje uwagi. Do listu załączyli szereg wcześniejszych oświadczeń o problemach TK i wniosków o zmianę sposobu dobierania składów orzeczniczych. Wszystkie zostały zignorowane przez Julię Przyłębską.

 

Stanowisko z 5 grudnia, którym postanowili podzielić się z mediami, powstało w reakcji na kolejną odmowę prezes TK.

 

Przyłębska nie chciała dołączyć ich uwag do corocznej „Informacji o problemach i działalności TK”, którą TK przedstawia Sejmowi i Senatowi. W liście proszą ją zatem o opublikowanie stanowiska na stronie Trybunału, a także przekazanie go Prezydentowi RP, I Prezes Sądu Najwyższego, Prezesowi Naczelnego Sądu Administracyjnego i Prezesowi Trybunału Sprawiedliwości UE.

 

Przeczytaj : Pełna treść listu 7 sędziów TK

 

List podpisali sędziowie Leon Kieres, Piotr Pszczółkowski, Małgorzata Pyziak-Szafnicka, Stanisław Rymar, Piotr Tuleja, Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz i Marek Zubik.

 

Wbrew przepisom ustawy

 

Pierwsza i najważniejsza z uwag dotyczy sposobu dobierania składów sędziowskich. W świetle ustawy o organizacji i trybie postępowania przed TK, prezes Trybunału wyznacza sędziów do składu orzekającego. W tym przewodniczącego i sędziego sprawozdawcę.

 

Prezes w trybie normalnym robi to według kolejności alfabetycznej z uwzględnieniem rodzajów, liczby i kolejności spraw, które napływają do Trybunału. Prawo zezwala Prezesowi na odstąpienie od tej zasady tylko przy wyborze sędziego sprawozdawcy i tylko w uzasadnionych przypadkach.

 

Autorzy listu zarzucają prezes Przyłębskiej, że od dawna łamie przepisy ustawy. Składy są dobierane w sposób „dowolny”, a w składach już wyznaczonych sędzia-prezes TK dokonuje arbitralnych zmian.

 

O sprzeczny z prawem  sposobie dobierania składów sędziowie pisali do Przyłębskiej już w kwietniu 2017 roku, a następnie w czerwcu 2018 roku.

 

Zasada opisana w artykule 38 ustawy o organizacji TK nie jest czystym formalizmem. Jak podkreślają sędziowie – ma ona gwarantować pewność i transparentność procesu doboru składów sędziowskich, a zatem bezstronne rozpoznanie sprawy przez TK.

 

Sędziowie zauważają, że na kolejność doboru sędziów wpływ może mieć także możliwość wyłączenia danego sędziego ze składu (art. 37 ustawy). A także konieczność zapewnienia równomiernego obciążenia poszczególnych orzekających.

 

Rażąca dysproporcja

 

Tymczasem obciążenie to, w efekcie działań prezes TK, równomierne nie jest.

 

„O tym, że naruszona została zasada alfabetycznego przydziału spraw, świadczy rażąca dysproporcja jeśli chodzi o ilość rozpatrywanych spraw przez poszczególnych sędziów” – stwierdzają autorzy listu.

 

Sędziowie podają statystykę – listę sędziów wyznaczonych do spraw dotyczących wyłączenia danego sędziego ze składu orzekającego (załączona do oświadczenia tabela 1).

 

Niektórzy członkowie TK orzekali w nich zaledwie jeden lub dwa razy, czasem wręcz ani razu. Do tej grupy należą zwłaszcza autorzy listu. Sędziowie Kieres, Pyziak-Szafnicka i Tuleja orzekali jednokrotnie, sędzia Wronkowska-Jaśkiewicz dwukrotnie, zaś sędziowie Pszczółkowski, Rymar i Zubik nie dostali ani jednej takiej sprawy.

 

Do grupy orzekających najczęściej należą sędziowie wybrani do TK już za rządów Prawa i Sprawiedliwości – Mariusz Muszyński, Julia Przyłębska – oboje po sześć razy. Michał Warciński orzekał dziewięć razy, Zbigniew Jędrzejewski – 10 razy, a Grzegorz Jędrejek – aż 12 razy.

 

Sygnatariusze listu byli też w arbitralny sposób usuwani ze składów sędziowskich, które zostały wyznaczone wcześniej. W załączonej tabeli 2 wyliczają przykłady sytuacji, w których ich nazwiska zostały zamienione na inne, bardziej odpowiadające prezes Przyłębskiej.

 

Wierni w kluczowych sprawach

 

„Rażąca dysproporcja” w doborze składów razi tym bardziej, gdy dochodzi do niej w sprawach szczególnie istotnych dla interesu państwa. W Trybunale Konstytucyjnym sprawy te otrzymują sygnaturę „K”. Oznacza ona, że sędziowie rozpatrzą zgodność ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych z Konstytucją.

 

Do takich spraw należy m.in. wniosek Zbigniewa Ziobry o stwierdzenie, czy konstytucyjny jest art. 267 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Artykuł dotyczy procedury pytań prejudycjalnych.

 

Przeczytaj: Ziobro chce w TK zakneblować polskie sądy i uderza w traktat o UE. „Kolejny krok do Polexitu”

 

Autorzy listu pokazują, że także w takich kluczowych sprawach, przydzielani byli do orzekania znacznie rzadziej, niż sędziowie zaprzysiężeni już za rządów PiS.

 

O niezachowaniu porządku alfabetycznego świadczy m.in. wykazane w załączonych tabelach przydzielanie „zaufanym” sędziom spraw, które wpływały do TK bezpośrednio po sobie. Np. sędzia Zbigniew Jędrzejewski otrzymał w 2017 roku aż cztery sprawy tego typu z rzędu.

 

Dysproporcja widoczna jest też w liczbach.

 

„Sędziowie Piotr Tuleja i Marek Zubik byli wyznaczani do składów orzekających w sprawach „K” z 2017 i 2018 roku zaledwie pięć razy, Piotr Pszczółkowski sześć. Natomiast sędzia Andrzej Zielonacki orzekał aż 17 razy, Jędrzejewski – 16 razy, Jędrejek – 14″ – piszą w liście członkowie TK.

 

Problem dublerów, Muszyńskiego, ignorowanie wniosków

 

W swoim stanowisku sędziowie ponieśli także kilka innych nieprawidłowości w funkcjonowaniu TK po objęciu kierownictwa przez Julię Przyłębską.

 

1. Zwrócili uwagę na sytuację sędziów-dublerów. Podkreślili, że mianując na wiceprezesa TK Mariusza Muszyńskiego, Przyłębska pozbawiła możliwości sprawowania tej funkcji dotychczasowemu wiceprezesowi – Stanisławowi Biernatowi.

 

2. Przypomnieli, że Prezes nie dopełniła obowiązków służbowych. Nie powiadomiła bowiem sędziów Rymara, Zubika i Tulei o terminie Zgromadzenia Ogólnego sędziów TK w lutym 2017 roku. Sędziowie mieli dyskutować o wygaśnięciu mandatu sędziego Andrzeja Wróbla.

 

3. Powtórzyli postulaty, które zawarli w piśmie z 6 kwietnia 2017 roku. Do ponoszonych przez nich kwestii należały:

 

  • instrumentalne wyłączanie ze składów orzekających sędziów-autorów listu,
  • praktyka arbitralnego wyznaczania składów,
  • łączenie przez Mariusza Muszyńskiego funkcji sędziego TK z obowiązkami administracyjnymi,
  • utrudnianie mediom dostępu do TK.

 

4. Wspomnieli o braku odpowiedzi na pytanie zadane prezes Trybunału w maju 2017 roku. Pytali wówczas, kto i dlaczego zadecydował o usunięciu z bazy orzeczeń TK wyroków w trzech sprawach z sygnaturą „K” z 2015 i 2016 roku.

 

5. Wskazali na uniemożliwienie sędziom zgłoszenia uwag do Regulaminu TK podczas Zgromadzenia Ogólnego w lipcu 2017 roku. Na wniosek Mariusza Muszyńskiego Regulamin przyjęto „bez dyskusji” mimo sygnałów, że może on zawierać zapisy sprzeczne z Konstytucją.

 

Przeczytaj: Zagubieni w Trybunale. Brak uchwały Zgromadzenia uniemożliwia PiS przyjęcie kolejnego sędziego

 

 



Autor


Maria Pankowska - dziennikarka śledcza OKO.press. Pisze m.in. o malwersacjach funduszy europejskich i polityce UE. Absolwentka lingwistyki stosowanej na Uniwersytecie…


Więcej

Opublikowany

12 grudnia 2018






Inne artykuły tego autora

17.01.2024

Ziobryści bojkotują decyzje Bodnara w Prokuraturze Krajowej

08.01.2024

7 stycznia – podsumowanie dnia. PiS nagania ludzi na marsz. Prezydent nieugięty ws. Kamińskiego

07.01.2024

Hołownia skonsultuje „aferę mandatową” z Bodnarem i Wiąckiem

06.12.2023

Politycy opozycji zawiadamiają prokuraturę ws. działań neoKRS. Chodzi o ostatnią uchwałę

17.08.2023

Ziobro chce uniewinnienia Magdaleny Ogórek i Rafała Ziemkiewicza. Złożył skargę do SN

04.03.2023

Patryk Jaki dowodzi: Nie ma zasady pierwszeństwa prawa UE. OKO.press: Jest

29.01.2023

System kamieni milowych w fazie testów, Bruksela pod presją. Skorzysta na tym rząd PiS?

26.01.2023

Śledztwo ws. 100 tys. euro Czarneckiego w martwym punkcie. A prokurator dostał awans [UJAWNIAMY]

03.01.2023

Duda krytykuje „wielomiesięczną zwłokę w Sejmie” i nową ustawę o SN. Co z KPO?

06.12.2022

Ogórek i Ziemkiewicz winni zniesławienia Elżbiety Podleśnej. Jest wyrok

04.11.2022

Sędzia na medal. PiS i przyjaciele chcą odznaczyć byłego prezesa Izby Dyscyplinarnej

12.09.2022

Morawiecki na konferencji o Ukrainie broni sądowych „reform” PiS. „Chodzi o dekomunizację

24.08.2022

Legutko o blokadzie KPO: „Priorytetem instytucji europejskich jest obalenie polskiego rządu”

13.07.2022

„Quo vadis Polsko??” – woła sędzia TK Jarosław Wyrembak

01.07.2022

Ziobro ma kontrolować kontakty polskich śledczych z Prokuraturą Europejską. Zapłacimy za to w euro?

08.06.2022

Sąd po stronie Obajtka. Oddalił skargę RPO na przejęcie Polska Press przez Orlen

16.11.2021

Największe frakcje PE apelują do Komisji Europejskiej: Nie akceptujcie polskiego KPO

09.10.2021

Prawo i moralność UE dotyczą też Polski. Francja i Niemcy ostro o TK Przyłębskiej [CAŁE OŚWIADCZENIE]

08.10.2021

Prof. Łętowska dla OKO.press po wyroku TK: „Nie ma żadnego konfliktu między konstytucją a prawem UE”

31.08.2021

Prawny polexit w TK odroczony. RPO Marcin Wiącek domaga się wyłączenia jednego z sędziów



Wesprzyj nas!

Archiwum Osiatyńskiego powstaje dzięki obywatelom i obywatelkom gotowym bronić państwa prawa.


10 
20 
50 
100 
200