List do rządzących, opozycji oraz uczestników demonstracji podpisało aż 210 generałów i admirałów, którzy po roku 1989 kierowali służbami mundurowymi i wojskiem. To największe tego rodzaju wystąpienie.

Mogą być niepotrzebne ofiary

List, który jako pierwszy opublikował serwis Onet.pl, nie zawiera mocnych oskarżeń politycznych. Przestrzega głównie przed eskalacją konfliktu. „My, generałowie i admirałowie Wojska Polskiego, Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Biura Ochrony Rządu, Służby Więziennej, służb specjalnych, wyrażamy głęboki niepokój w związku z rozwojem sytuacji w Kraju” – piszą autorzy wystąpienia. Jak podkreślają, w Polsce w czasie „rozwijającej się pandemii, groźby niewydolności służby zdrowia i kryzysu gospodarczego wprowadzane są rozwiązania skutkujące ogromnym niezadowoleniem społecznym. Zaostrzenie przepisów aborcyjnych wywołało sprzeciw obywateli i masowe protesty uliczne”.

Według sygnatariuszy dalsza eskalacja „działań, podsycanie i nieodpowiedzialne zachowania polityków doprowadzi do tragicznych i nieodwracalnych konsekwencji. Czasami nadmiar emocji, niekontrolowany rozwój wydarzeń może skutkować rozlewem krwi”.

Generałowie piszą, że „obawiają się sytuacji, w której ponownie na ulicach polskich miast może dojść do użycia siły i niepotrzebnych ofiar. Mamy prawo, aby przestrzec przed tragicznymi konsekwencjami, gdyż nie chcemy, aby taka sytuacja powtórzyła się kiedykolwiek w Polsce”.

Pamiętajcie o ślubowaniu

Autorzy listu apelują:

– do rządzących, posłów i senatorów, aby uwzględnili wolę większości społeczeństwa i doprowadzili do zmiany nieakceptowanych rozwiązań;

– do policjantek, policjantów, żołnierzy i funkcjonariuszy służb mundurowych, aby działali zawsze zgodnie z prawem, pamiętając, że służą społeczeństwu. Niech słowa przysięgi żołnierskiej i rot ślubowań, które składaliśmy: „…ślubuję służyć wiernie Narodowi, chronić ustanowiony Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej porządek prawny, strzec bezpieczeństwa Państwa i jego obywateli, nawet z narażeniem życia…”, towarzyszą we wszelkich Waszych działaniach;

– do organizatorów i uczestników protestów o powstrzymanie się od wszelkich aktów przemocy, w tym niszczenia mienia, zabytków i obiektów kultu religijnego. Nie atakujcie policjantów, żołnierzy i funkcjonariuszy innych służb mundurowych – oni nie są waszymi wrogami. Nie prowokujcie i nie dajcie się sprowokować, a dobro zawsze zwycięża;

– do autorytetów politycznych, moralnych i społecznych o odważną obronę wartości nadrzędnych i przekonywanie decydentów, aby niezwłocznie przystąpili do rozmów ze wszystkimi stronami konfliktu i do wypracowania kompromisu, który uspokoi nastroje społeczne. Należy przyjąć rozwiązania akceptowane przez zdecydowaną większość społeczeństwa, chroniąc je przed dramatyzmem pandemii.

Gen. Rapacki inicjatorem

Inicjatorem wystąpienia jest gen. Adam Rapacki, były wiceszef policji i współtwórca CBŚ. O tym, że szykuje takie oświadczenie, Rapacki mówił w wywiadzie udzielonym w czwartek „Wyborczej”. Pod listem podpisali się niemal wszyscy dowódcy formacji mundurowych z lat 1989-2015.

Pod apelem podpisali się:

Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego:

1.      wiceadm. w st. spocz. Marian Ambroziak

2.      gen. dyw. w st. spocz. Tadeusz Bałachowicz

3.      gen. dyw. w st. spocz. Zbigniew Bielewicz

4.      gen. dyw. w st. spocz. Jarosław Bielecki

5.      gen. w st. spocz. Mieczysław Bieniek

6.      gen. dyw. w st. spocz. Janusz Bronowicz

7.      gen. broni w st. spocz. Józef Buczyński

8.      gen. dyw. w st. spocz. Leszek Chyła

9.      gen. bryg. w st. spocz. Zbigniew Chruściński

10.  gen. bryg. w st. spocz. Andrzej Danielewski

11.  gen. bryg. w st. spocz. Marian Daniluk

12.  wiceadm. w st. spocz. Ryszard Demczuk

13.  gen. bryg. pilot rez. Tomasz Drewniak

14.  gen. bryg. rez. Adam Duda

15.  gen. bryg. w st. spocz. Marek Dukaczewski

16.  gen. dyw. rez. Andrzej Duks

17.  gen. bryg. w st. spocz. Jan Dziedzic

18.  gen. broni w st. spocz. pilot Sławomir Dygnatowski

19.  gen. bryg. w st. spocz. Stanisław Ferenz

20.  gen. bryg. w st. spocz. Stanisław Filipiak

21.  gen. broni w st. spocz. Józef Flis

22.  kadm. w st. spocz. Kazimierz Głowacki

23.  gen. bryg. w st. spocz. Tadeusz Grabowski

24.  gen. broni w st. spocz. Zdzisław Goral

25.  gen. bryg. rez. Dariusz Górniak

26.  gen. dyw. w st. spocz. Zdzisław Graczyk

27.  gen. bryg. w st. spocz. pilot Roman Harmoza

28.  gen. bryg. w st. spocz. Brunon Herrmann

29.  gen. bryg. w st. spocz. Michał Jackiewicz

30.  gen. bryg. w st. spocz. Janusz Jakubowski

31.  gen. bryg. w st. spocz. Roman Kloc

32.  gen. bryg. rez. Artur Kołosowski

33.  gen. bryg. w st. spocz. January Komański

34.  gen. broni w st. spocz. Lech Konopka

35.  gen. bryg. w st. spocz. Stanisław Koziej

36.  adm. floty w st. spocz. Roman Krzyżelewski

37.  gen. bryg. w st. spocz. Alfons Kupis

38.  gen. dyw. w st. spocz. Janusz Lalka

39.  gen. bryg. w st. spocz. Andrzej Lewandowski

40.  gen. bryg. w st. spocz. Jerzy Lewitowicz

41.  gen. broni w st. spocz. pilot Lech Majewski

42.  kadm. w st. spocz. Michał Michalski

43.  gen. bryg. w st. spocz. Henryk Mika

44.  gen. dyw. w st. spocz. Jerzy Modrzewski

45.  kadm. w st. spocz. Mirosław Mordel

46.  gen. bryg. w st. spocz. Marek Ojrzanowski

47.  gen. bryg. w st. spocz. Marek Oleksiak

48.  gen. bryg. w st. spocz. Janusz Paczkowski

49.  gen. bryg. w st. spocz. Jerzy Paszkowski

50.  gen. dyw. w st. spocz. Aleksander Poniewierka

51.  gen. bryg. w st. spocz. Henryk Porajski

52.  wiceadm. w st. spocz. Marian Prudzienica

53.  gen. dyw. w st. spocz. Franciszek Puchała

54.  gen. bryg. w st. spocz. Roman Pusiak

55.  gen. bryg. pilot rez. Jan Rajchel

56.  gen. dyw. w st. spocz. Marian Robełek

57.  gen. rez. Mirosław Różański

58.  gen. bryg. w st. spocz. Władysław Saczonek

59.  gen. dyw. w st. spocz. Marek Samarcew

60.  gen. bryg. w st. spocz. Władysław Skrzypek

61.  gen. dyw. w st. spocz. Jerzy Słowiński

62.  wiceadm. w st. spocz. Henryk Sołkiewicz

63.  gen. bryg. rez. Jarosław Stróżyk

64.  gen. bryg. rez. Sławomir Szczepaniak

65.  gen. bryg. w st. spocz. Witold Szymański

66.  gen. bryg. w st. spocz. Stanisław Świtalski

67.  wiceadm. w st. spocz. Marek Toczek

68.  gen. bryg. w st. spocz. Andrzej Trybusz

69.  gen. bryg. w st. spocz. Leszek Ulandowski

70.  wiceadm. w st. spocz. Maciej Węglewski

71.  gen. bryg. w st. spocz. Zdzisław Wijas

72.  gen. bryg. w st. spocz. Marek Witczak

73.  gen. broni w st. spocz. Anatol Wojtan

74.  kadm. w st. spocz.  Jarosław Zygmunt

Generałowie Policji:

1.      nadinsp. w st. spocz. Dariusz Banachowicz

2.      nadinsp. w st. spocz. Stanisław Białas

3.      nadinsp. w st. spocz. Dariusz Biel

4.      nadinsp. w st. spocz. Janusz Bieńkowski

5.      nadinsp. w st. spocz. Tadeusz Budzik

6.      nadinsp. w st. spocz. Zdzisław Centkowski

7.      nadinsp. w st. spocz. Zbigniew Chwaliński

8.      nadinsp. w st. spocz. Mariusz Dąbek

9.      nadinsp. w st. spocz. Michał Domaradzki

10.  nadinsp. w st. spocz. Irena Doroszkiewicz

11.  nadinsp. w st. spocz. Dariusz Działo

12.  gen. insp. w st. spocz. Marek Działoszyński

13.  gen. insp. w st. spocz. Krzysztof Gajewski

14.  nadinsp. w st. spocz. Józef Gdański

15.  nadinsp. w st. spocz. Andrzej Gorgiel

16.  nadinsp. w st. spocz. Marek Hebda

17.  nadinsp. w st. spocz. Waldemar Jarczewski

18.  nadinsp. w st. spocz. Krzysztof Jarosz

19.  nadinsp. w st. spocz. Józef Jedynak

20.  gen. insp. w st. spocz. Antoni Kowalczyk

21.  nadinsp. w st. spocz. Leszek Lamparski

22.  nadinsp. w st. spocz. Tadeusz Ławniczak

23.  nadinsp. w st. spocz. Zbigniew Maciejewski

24.  nadinsp. w st. spocz. Adam Maruszczak

25.  nadinsp. w st. spocz. Leszek Marzec

26.  gen. insp. w st. spocz. Andrzej Matejuk

27.  gen. insp. w st. spocz. Jan Michna

28.  nadinsp. w st. spocz. Sławomir Mierzwa

29.  nadinsp. w st. spocz. Adam Mularz

30.  nadinsp. w st. spocz. Dariusz Nagański

31.  nadinsp. w st. spocz. Wojciech Olbryś

32.  nadinsp. w st. spocz. Wojciech Ołdyński

33.  nadinsp. w st. spocz. Michał Otrębski

34.  nadinsp. w st. spocz. Władysław Padło

35.  nadinsp. w st. spocz. Igor Parfieniuk

36.  nadinsp. w st. spocz. Arkadiusz Pawełczyk

37.  nadinsp. w st. spocz. Edward Pietkiewicz

38.  nadinsp. w st. spocz. Tomasz Połeć

39.  nadinsp. w st. spocz. Cezary Popławski

40.  nadinsp. w st. spocz. Adam Rapacki

41.  nadinsp. w st. spocz. Jarosław Sawicki

42.  nadinsp. w st. spocz. Mirosław Schossler

43.  nadinsp. w st. spocz. Ryszard Siewierski

44.  nadinsp. w st. spocz. Ferdynand Skiba

45.  nadinsp. w st. spocz. Wojciech Sobczak

46.  nadinsp. w st. spocz. Wiesław Stach

47.  nadinsp. w st. spocz. Jacek Staniecki

48.  nadinsp. w st. spocz. Jerzy Stańczyk

49.  nadinsp. w st. spocz. Krzysztof Starańczak

50.  nadinsp. w st. spocz. Zdzisław Stopczyk

51.  nadinsp. w st. spocz. Bogusław Strzelecki

52.  nadinsp. w st. spocz. Eugeniusz Szczerbak

53.  nadinsp. w st. spocz. Ryszard Szkotnicki

54.  gen. insp. w st. spocz. Leszek Szreder

55.  nadinsp. w st. spocz. Kazimierz Szwajcowski

56.  nadinsp. w st. spocz. Henryk Tokarski

57.  nadinsp. w st. spocz. Andrzej Trela

58.  nadinsp. w st. spocz. Henryk Tusiński

59.  nadinsp. w st. spocz. Ireneusz Wachowski

60.  nadinsp. w st. spocz. Janusz Wikariak

61.  nadinsp. w st. spocz. Ryszard Wiśniewski

62.  nadinsp. w st. spocz. Andrzej Woźniak

63. nadinsp. w st. spocz. Krzysztof Zgłobicki

Generałowie Państwowej Straży Pożarnej:

1.      nadbryg. w st. spocz. Piotr Buk

2.      nadbryg. w st. spocz. Ryszard Dąbrowa

3.      nadbryg. w st. spocz. Seweryn Dyja

4.      nadbryg. w st. spocz. Józef Galica

5.      nadbryg. w st. spocz. Ryszard Grosset

6.      gen. bryg. w st. spocz. Teofil Jankowski

7.      nadbryg. w st. spocz. Marek Jasiński

8.      nadbryg. w st. spocz. Ryszard Kamiński

9.      nadbryg. w st. spocz. Tadeusz Karcz

10.  nadbryg. w st. spocz.. Roman Kaźmierczak

11.  nadbryg. w st. spocz. Ryszard Korzeniowski

12.  nadbryg. w st. spocz. Marek Kowalski

13.  nadbryg. w st. spocz. Bogdan Kuliga

14.  nadbryg. w st. spocz. Piotr Kwiatkowski

15.  gen. bryg. w st. spocz. Wiesław Leśniakiewicz

16.  nadbryg. w st. spocz. Wojciech Mendelak

17.  gen. bryg. w st. spocz. Zbigniew Meres

18.  nadbryg. w st. spocz. Gustaw Mikołajczyk

19.  nadbryg. w st. spocz. Tadeusz Milewski

20.  nadbryg. w st. spocz. Andrzej Mróz

21.  nadbryg. w st. spocz. Zbigniew Muszczak

22.  nadbryg. w st. spocz. Zygmunt Politowski

23.  nadbryg. w st. spocz. Ryszard Psujek

24.  nadbryg. w st. spocz. Marek Rączka

25.  nadbryg. w st. spocz. Maciej Schroeder

26.  nadbryg. w st. spocz. Janusz Skulich

27.  nadbryg. w st. spocz. Karol Stępień

28.  nadbryg. w st. spocz. Andrzej Szcześniak

29.  nadbryg. w st. spocz. Aleksander Szymański

30.  nadbryg. w st. spocz. Ignacy Ścibiorek

31.  nadbryg. w st. spocz. Piotr Świeczkowski

32.  nadbryg. w st. spocz. Stanisław Węsierski

33.  nadbryg. w st. spocz. Andrzej Witkowski

34. nadbryg. w st. spocz. Jerzy Wolanin

Generałowie Biura Ochrony Rządu:

1.      gen. bryg. w st. spocz. Paweł Bielawny

2.      gen. bryg. w st. spocz. Mirosław Gawor

3.      gen. bryg. w st. spocz. Andrzej Gawryś

4.      gen. dyw. w st. spocz. Marian Janicki

5.      gen. bryg. w st. spocz. Krzysztof Klimek

6.      gen. bryg. w st. spocz. Jerzy Matusik

7.      gen. dyw. w st. spocz. Grzegorz Mozgawa

Generałowie Służb Specjalnych:

1.      gen. bryg w st. spocz. Krzysztof Bondaryk

2.      gen. bryg. w st. spocz. Gromosław Czempiński

3.      gen. bryg. w st. spocz. Wiktor Fonfara

4.      gen. bryg. w st. spocz. Maciej Hunia

5.      gen. bryg. w st. spocz. Henryk Jasik

6.      gen. bryg. w st. spocz. Andrzej Kapkowski

7.      gen. bryg. w st. spocz. Radosław Kujawa

8.      gen. bryg. w st. spocz. Dariusz Łuczak

9.      gen. bryg. w st. spocz. Janusz Nosek

10.    gen. bryg. w st. spocz. Paweł Pruszyński

Generałowie i admirałowie Straży Granicznej:

1.      gen. bryg. SG w st. spocz. Andrzej Anklewicz

2.      gen. bryg. SG w st. spocz. Jacek Bogdan

3.      gen. bryg. SG w st. spocz. Marek Borkowski

4.      gen. bryg. SG w st. spocz. Marek Dominiak

5.      gen. bryg. SG w st. spocz. Leszek Elas

6.      gen. bryg. SG w st. spocz. Jarosław Frączyk

7.      gen. bryg. SG w st. spocz. Tadeusz Frydrych

8.      gen. bryg. SG w st. spocz. Włodzimierz Gryc

9.      gen. bryg. SG w st. spocz. Andrzej Kamiński

10.    gen. bryg. SG w st. spocz. Marian Kasiński

11.    gen. dyw. SG w st. spocz. Józef Klimowicz

12.    kadm. SG w st. spocz. Stanisław Lisak

13.    gen. bryg. SG w st. spocz. Henryk Majchrzak

14.    gen. bryg. SG w st. spocz. Zygmunt Staniszewski

15.    gen. dyw. SG w st. spocz. Dominik Tracz

16.    gen. bryg. SG w st. spocz. Andrzej Wasiuk

Generałowie Służby Więziennej:

1.      gen. SW w st. spocz. Włodzimierz Markiewicz

2.      gen. SW w st. spocz. Jacek Pomiankiewicz

3.      gen. SW w st. spocz. Andrzej Popiołek

4.      gen. SW w st. spocz. Jan Pyrcak

5.      gen. SW w st. spocz. Marek Szostek

6.      gen. SW w st. spocz. Jacek Włodarski

Artykuł Wojciecha Czuchnowskiego ukazał się pierwotnie w „Gazecie Wyborczej”. Archiwum Osiatyńskiego dziękuje za możliwość przedruku.