arrow search cross



Weronika Czyżewska-Waglowska

Udostępnij

„Na naszych oczach niszczone są wypracowane przez lata standardy współpracy organizacji pozarządowych z administracją centralną”.

 

Weronika Czyżewska-Waglowska – działaczka społeczna, animatorka i obywatelka kultury, od lat związana z trzecim sektorem. Pracowała w Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, obecnie związana jest z Ogólnopolską Federacją Organizacji Pozarządowych. Działaczka Stowarzyszenia Dialog Społeczny. Sygnatariuszka i inicjatorka Obywatelskiego Paktu na rzecz mediów publicznych. Ekspertka w zespole ekspertów pn. „Budowa instytucji dialogu obywatelskiego”, powołanym w kwietniu 2016 roku przez Pełnomocnika Rządu ds. Społeczeństwa Obywatelskiego i Równego Traktowania Wojciecha Kaczmarczyka.W styczniu 2018 roku Piotr Gliński powołał Weronikę Czyżewską-Waglowską na członka I kadencji Rady Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.

 

Weronika Czyżewska-Waglowska jest wiceprezeską Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych zrzeszającą ponad 400 organizacji pozarządowych. Federacja dba o interesy trzeciego sektora i stara się stawiać czoło problemom, jakie napotykają fundacje i stowarzyszenia.

 

W listopadzie 2016 roku Federacja brała udział w proteście przeciw kampanii oczerniania sektora obywatelskiego w mediach państwowych. 1776 działaczy i sympatyków organizacji pozarządowych wystosowało wówczas list otwarty do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Rady Mediów Narodowych i Rady Nadzorczej TVP, w którym apelowali o “natychmiastową interwencję oraz podjęcie niezbędnych kroków do zapewnienia rzetelności publikowanych informacji i respektowania standardu mediów publicznych, zgodnie z ich ustawową misją”.

 

W ramach protestu Weronika Czyżewska-Waglowska,wraz z 12 innymi osobami, złożyła rezygnację z pracy w zespołach eksperckich ministra Adama Lipińskiego, pełnomocnika rządu ds. społeczeństwa obywatelskiego, do których zostali zaproszeni ze względu na dużą wiedzę i wieloletnie doświadczenie w działaniach społecznych. W liście otwartym do ministra Adama Lipińskiego napisali:

 

“Nasza rezygnacja wynika z faktu zauważalnego rozchodzenia się deklaracji reprezentowanego przez Pana urzędu o woli wzmacniania rozwoju inicjatyw obywatelskich i dialogu obywatelskiego z codzienną praktyką, w której zasady dialogu i partnerstwa są nieprzestrzegane. Na naszych oczach niszczone są wypracowane przez lata standardy współpracy organizacji z administracją centralną. Ostatnie wydarzenia znacząco podważyły nasze zaufanie do intencji rządu. Mamy poczucie, że nasza obecność w zespołach nie służy wypracowaniu rozwiązań korzystnych dla rozwoju inicjatyw obywatelskich w Polsce, ale legitymizuje decyzje i posunięcia, które budzą nasz głęboki sprzeciw”.

 

Weronika Czyżewska-Waglowska otwarcie krytykowała również decyzję rządu dot. utworzenia  Narodowego Instytutu Wolności, obawiając się zagrożenia dla niezależności społeczeństwa obywatelskiego. Preambuła ustawy o Narodowym Instytucie Wolności mówiła wprost, jaką aktywność obywatelską chce wspierać PiS (szeroko pisaliśmy o tym w OKO.press). Ostrzegała wtedy przed uzależnieniem sektora obywatelskiego i pogłębienia podziałów wśród NGO podług kryterium politycznego.

 

Weronika Czyżewska-Waglowska w imieniu Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych (OFOP) apelowała o zawetowanie ustawy dot. powołania instytucji w liście otwartym do prezydenta Andrzeja Dudy. OFOP alarmował w nim, że przyjęte w ustawie rozwiązania naruszają podstawowe zasady współpracy administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi. Oraz że dopisana do ustawy preambuła stanowi furtkę dla uznaniowych decyzji, a organizacje będą w nierówny sposób traktowane. OFOP ostrzegało, że procedury konkursowe nie będą ujednolicone. W konsekwencji z góry wykluczane i dyskryminowane będą organizacje nie wpisujące się w profil ideologiczny rządu PiS.

 

„Preambuła ustawy jasno wskazuje na niekonstytucyjne intencje prawodawcy. Ustawa promuje organizacje o jednym, określonym światopoglądzie – chrześcijańskim. Co z organizacjami działającymi na rzecz mniejszości narodowych?”

 

Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego powstał jesienią 2017 roku. To stworzona przez PiS instytucja, która rozdziela pieniądze dla organizacji pozarządowych, a także monitoruje pracę ministerstw w obszarach związanych ze społeczeństwem obywatelskim. Nadzór nad Instytutem sprawuje specjalnie powołany Komitet ds. Pożytku Publicznego. Z 11 członków Komitetu zaledwie pięcioro to przedstawiciele organizacji pozarządowych. Jednym z nich została Weronika Czyżewska-Waglowska. Jej obecność w zespole Komitetu nie ma na celu legitymizacji decyzji i posunięć Narodowy Instytut Wolności. Wręcz przeciwnie – jej rolą jest monitorowanie działań instytutu „od środka”. Swoją obecność w składzie Komitetu skomentowała w jednym z wywiadów:

 

– Choć byliśmy przeciwni powstaniu tej instytucji, uważamy, że rolą OFOP-u jest m.in. monitorowanie działań dotyczących wsparcia rozwoju społeczeństwa obywatelskiego prowadzonych w Narodowym Instytucie Wolności. Choć kompetencje Rady NIW są mocno ograniczone i konkretnie określone w ustawie, wydaje się być ona jedyną przestrzenią przedstawiania formalnie postulatów związanych z działaniem Instytutu i przedstawiania głosu organizacji zrzeszonych wokół OFOP-u.

 

W listopadzie 2017 roku Weronika Czyżewska-Waglowska podsumowała dwa lata rządów PiS z perspektywy jego współpracy z organizacjami NGO (Dwa lata rządu Szydło. Wiele obietnic, jeszcze więcej nieprawidłowości):

 

„Z wielkim niepokojem obserwowaliśmy i stanowczo reagowaliśmy na ataki na działaczy społecznych i organizacje pozarządowe w mediach publicznych, wejścia policji do trzech biur Centrum Praw Kobiet czy Stowarzyszenia na rzecz Kobiet BABA w Zielonej Górze (dzień po manifestacjach przeciwko projektowi ustawy grożącej sankcjami karnymi i postępowaniem prokuratorskim wobec kobiet, które usunęły lub nie donosiły ciąży), ataki policji i straży leśnej na ekologów broniących Puszczy Białowieskiej. Dochodziło do wielokrotnego unieważniania konkursów przez Ministerstwo Zdrowia (w tym na przykład unieważnienie konkursu 68 dni po terminie napływu ofert), Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Obrony Narodowej czy Ministerstwo Edukacji. Ministerstwo Sprawiedliwości zmieniło zasady konkursu w trakcie jego trwania (Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej), doszło do zerwania umowy Funduszu Inicjatyw Obywatelskich z Fundacją Autonomia w trybie natychmiastowym – bez zachowania zapisanych w umowie procedur oraz z pominięciem zaznaczonej w umowie zasady polubownego rozstrzygania sporów. Oficjalne powody zerwania umowy w stosunku do pozytywnej realizacji całego projektu wydawały się błahe. Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej złamało regulamin FIO, stosując negatywną ocenę strategiczną w przypadku 23 ofert (od powstania FIO w 2005 roku to druga taka sytuacja), a przy FIO 2017 brakowało uzasadnienia oceny strategicznej przyznanej organizacji, która nie uzyskała najwyższej oceny eksperckiej (regulamin konkursu FIO 2017 nie przewiduje zastosowania takiej decyzji przez ministra). Rząd wstrzymuje możliwość ubiegania się przez organizacje społeczne o unijne fundusze na integrację cudzoziemców w Polsce. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego zmniejszyło o połowę (z 4 milionów złotych do 2 milionów) pulę środków na program Bardzo Młoda Kultura w trakcie realizacji działań. W marcu 2016 roku Minister Kultury, Piotr Gliński, zapowiedział likwidację trzech ciał dialogu mających różny obszar działań (Komitet Społeczny do spraw Paktu dla Kultury, Rada Organizacji Pozarządowych, Zespół do spraw Paktu dla Kultury działający przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów) oraz powołanie w ich miejsce jednego organu pomocniczego: Rady Kultury (która ma opracować między innymi założenia programu współpracy z NGO). Do dnia dzisiejszego, pomimo wielu apeli Obywateli Kultury i innych organizacji, nic w tej kwestii się nie zmieniło, zespoły nadal nie działają. Po negatywnej opinii Państwowej Rady Ochrony Przyrody odnośnie planów Ministra Środowiska względem Puszczy Białowieskiej do Sejmu wpłynął projekt zmiany ustawy o ochronie przyrody usuwający kadencyjność PROP i dający MŚ możliwość zmiany jej dotychczasowego składu. Na podstawie nowej ustawy minister zmienił skład Rady, odwołując większość członków, których kadencja zgodnie z ustawą sprzed zmian trwać miała do 2019 roku. Obowiązkowe od 2015 roku Programy współpracy na rok 2017 przyjęło jedynie 7 z 19 ministerstw – i to pomimo powołania specjalnego Zespołu do spraw programów współpracy organów administracji rządowej z organizacjami pozarządowymi umocowanego przy Radzie Ministrów. Są to i tak tylko niektóre przykłady spośród 40 naruszeń w 17 ministerstwach zasady pomocniczości i partnerstwa przez polski rząd, dokonane w ciągu ostatnich dwóch lat. Trudno tych wszystkich zdarzeń nie łączyć z obecną polityką rządu”.

 

Naruszenia zasady pomocniczości i partnerstwa przez polski rząd OFOP odnotował w Repozytorium, które zostało uruchomione, aby dokumentować i prezentować nieprawidłowości lub nieprzejrzyste decyzje władzy dotyczące:

 

 

  • konkursów grantowych ogłaszanych przez ministerstwa,
  • powoływania/odwoływania członków społecznych ciał doradczych, ciał dialogu, ciał eksperckich,
  • programów współpracy ministerstw z NGO i innych naruszeń zasady partnerstwa i pomocniczości w relacjach NGO-rząd.

 

Adres strony internetowej Repozytorium: repozytorium.ofop.eu

 

 

Źródło: OKO.press (Panie Prezydencie, zawetuj ustawę o Narodowym Instytucie Wolności, Dość szkalowania organizacji pozarządowych w TVP. „OKO” dołącza do protestu)

 

Przeczytaj również:

 


Opublikowano: