„Moim celem jest pomóc gimnazjalistom i gimnazjalistkom. Wierzę, że może dzięki tej liście ktoś uniknie prześladowań. Ale tak naprawdę chciałbym, żeby jak najszybciej przestała być komukolwiek przydatna i żeby w szkołach zapanowała przyjazna atmosfera”
Dominik Kuc – licealista, działacz Inicjatywy Polskiej Barbary Nowackiej, aktywista społeczności LGBTQ+. W 2018 roku stworzył ranking stołecznych liceów przyjaznych młodzieży LGBTQ+, który zainspirował innych aktywistów LGBTQ+ do zrobienia podobnych badań w swoich miastach.
To pierwszy taki ranking w Polsce, który uwzględnia nie osiągnięcia naukowe, a stosunek kadry i uczniów do społeczności LGBTQ+. Skierowany jest przede wszystkim do gimnazjalistek i gimnazjalistów LGBTQ+ stojących przed wyborem liceum. Dzięki niemu mogą wybrać szkoły, w których społeczność LGBTQ+ nie jest dyskryminowana, a uczniowie czują się w nich bezpiecznie i swobodnie.
Dominik Kuc tłumaczył w wielu wywiadach, że impulsem do stworzenia takiego rankingu stało się tragiczne wydarzenie z 2017 roku, kiedy 14-letni Kacper z Gorczyna popełnił samobójstwo z powodu homofobii w szkole:
Po tym, co się stało, rozmawiałem z wieloma uczniami, jak jest w Warszawie. Były różne głosy. W niektórych szkołach jest lepiej, w innych gorzej. Młodzież LGBT ma już dosyć tego status quo. Wylewa się z nas frustracja. To ona napędza do działania. Nie różnimy się przecież od młodych gejów i lesbijek z krajów, gdzie osoby nieheteronormatywne mają równe prawa. Mamy te same marzenia, te same cele. Mój ranking to odpowiedź na potrzeby młodych ludzi, którzy teraz wybierają liceum. Gdybym teraz wybierał liceum, sam chętnie bym z niego skorzystał – wyjaśniał Dominik Kuc w rozmowie z „Gazetą Wyborczą”
Ranking powstał na podstawie ankiety „Sytuacja osób LGBTQ+ w społecznościach warszawskich liceów”. Dominik Kuc przygotował ją razem z badaczkami – Katarzyną Malinowską z Kampanii Przeciw Homofobii i Agnieszką Mulak z Miłość Nie Wyklucza. Badanie liczyło 31 pytań, poprzez które oceniono stosunek wobec osób LGBTQ+ ze strony uczniów, ale też otwartość samej szkoły na różnorodność. W pytaniach pojawiła się też kwestia ujawniania się uczniów LGBTQ – tego, czy pary jednopłciowe nie boją się okazywania uczuć i czy np. mogą iść razem na studniówkę. Były też pytania o organizację warsztatów i festiwali poruszających tematykę osób homoseksualnych, biseksualnych i transpłciowych.
W internetowym badaniu udział wzięło ponad cztery tysiące osób z nieformalnych grup uczniowskich społeczności licealnych. Ankieta docierała do uczniów głównie poprzez fora internetowe i profile w mediach społecznościowych. W niektórych szkołach to samorządy uczniowskie zaangażowały się w rozpowszechnianie kwestionariuszy. W badaniu nie brały udziału szkoły jako instytucje.
O ile byłem świadomy, że w warszawskich liceach panuje otwarta atmosfera, nie wiedziałem jednak, że ich uczniowie są aż tak zaangażowani, żeby tłumie odpowiadać na nasze pytania. Okazało się, że 2/3 liceów, przynajmniej ze strony uczniów (szkoły często są neutralne), jest bardzo otwarta – mówił w rozmowie z VICE Dominik Kuc.
W maju 2018 Inicjatywa Polska opublikowała wyniki ankiety. Ranking liceów przyjaznych (i nieprzyjaznych) społeczności LGBTQ+ jest dostępna tutaj.
W rankingu najlepiej wypadło 18 ogólniaków, m.in.: II LO im. Stefana Batorego, VI LO im. Tadeusza Reytana, VII LO im. Juliusza Słowackiego, IX LO im. Klementyny Hoffmanowej, XII LO im. Henryka Sienkiewicza, XV LO im. Narcyzy Żmichowskiej, XVI LO im. Stefanii Sempołowskiej, XXVII LO im. Tadeusza Czackiego. To szkoły – jak wynika z odpowiedzi – gdzie są pary jednopłciowe, które nie boją się pokazywać swoich uczuć, na lekcjach rozmawia się o orientacjach seksualnych, nie występują albo są rzadkością homofobiczne żarty i w których nie dochodziło do aktów przemocy fizycznej wobec uczniów LGBTQ+.
Inicjatywa Dominika Kuca zbiera wiele pozytywnych komentarzy. Nie tylko wśród młodzieży, ale także wśród rodziców i placówek oświatowych.
Czas publikacji rankingu był czasem wybierania przez gimnazjalistki i gimnazjalistów szkoły, do której chcą pójść, dlatego odzew był tak szeroki. Bardzo dużo osób dopytywało o szczegóły, było zainteresowanych tym, jak wypadły w rankingu szkoły, które wybierali w rekrutacji. Już pierwszego dnia zaczęły odzywać się osoby dziękujące za to, że coś takiego powstało. Wiele szkół zgłosiło się do mnie, żeby uzyskać więcej informacji o wynikach, dlatego odbyłem cykl spotkań z nauczycielami i psychologami szkolnymi.
Dominik Kuc pragnąłby, aby podobne badania zostały przeprowadzone w całej Polsce oraz żeby w Warszawie raport aktualizowany był co roku.
Cieszę się, że badanie dotarło do jego najważniejszych adresatów. A szkołom pokazało, czy powinny wykonać więcej pracy, żeby stać się bardziej tolerancyjnymi.
Za swój raport Dominik Kuc został laureatem nagrody LGBTQ+ Diamonds Business Awards wręczanej osobom oraz organizacjom zaangażowanym w życie i problemy społeczności LGBT+. Był również nominowany do Stołka 2018, plebiscytu stołecznej „Gazety Wyborczej”. Swoją nominację „Gazeta” argumentowała tak:
Dominik Kuc wykazał się odwagą w czasach, kiedy minister edukacji narodowej ostro krytykuje szkoły za szerzenie postaw akceptacji, tolerancji i równości.
W lutym 2019 roku Dominik Kuc znalazł się w Rankingu 100 najbardziej wpływowych osób społeczności LGBT+ w Polsce w 2018 roku.
Opracowanie sylwetki: Aleksandra Gieczys-Jurszo
Przeczytaj też:
-
Nominacja do „Stołka” dla licealisty za walkę z homofobią. Trwa głosowanie
-
Licealista stworzył ranking stołecznych ogólniaków. Które są otwarte na uczniów LGBT?
Opublikowano:
